ÖZEL OKULLAR KAN KAYBEDİYOR

Son 24 yılda özel okul sayısındaki büyük artış dikkat çekerken, 2023 yılı itibarıyla özel okullar öğrenci ve öğretmen sayısında gerileme yaşadı. Enflasyonun etkisiyle artan fiyatlar, özel okulları tercih edenlerin sayısını olumsuz etkiledi.

Türkiye’de son yıllarda özel okulların sayısı ve fiyatlarındaki artış, enflasyonla birlikte sürekli olarak gündemde kalıyor. 2000 yılından 2023’e kadar özel okul sayılarında büyük bir artış yaşanırken, son 1 yılda özel okullar kan kaybetmeye başladı.

ÖZEL OKULLARDA BÜYÜK ARTIŞ YAŞANDI, ANCAK SON 1 YILDA DURAKLADI

2023-2024 eğitim öğretim yılının başlamasıyla birlikte devlet okulları ve özel okullar arasındaki farklar yeniden tartışma konusu oldu. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) verilerine göre, 2000 yılından bu yana özel okulların sayısında yüzde 1094 artış yaşandı. Özel okullardaki öğrenci sayısı yüzde 571, öğretmen sayısı ise yüzde 667 oranında arttı. Ancak son 1 yılda bu artış durdu ve tersine döndü. Pandeminin ardından gelen ekonomik kriz, eğitim sektörünü de olumsuz etkiledi. 2024 Eylül TÜİK verilerine göre, eğitim grubunda enflasyon son 10 yılda yüzde 877'yi buldu. Son 1 yılda ise özel okullardaki öğrenci ve öğretmen sayısında yüzde 2 oranında azalma görüldü.

FAHİŞ FİYATLAR ÖZEL OKULLARA TALEBİ AZALTTI

Pandemi döneminde online eğitime geçişle birlikte, maddi fırsat eşitsizliği daha da belirgin hale geldi. Bu durum, birçok ailenin özel okullardan uzaklaşmasına neden oldu. 2021 sonrası hızla artan enflasyon, özel okulların fiyatlarının fahiş seviyelere çıkmasına yol açtı. 2024 yılı itibarıyla okul ücretlerindeki yüksek artışlar, velilerin özel okulları tercih etmesini zorlaştırdı. Devlet okullarındaki öğretmen sayısı yüzde 2 oranında artarken, özel okullarda bu oran yüzde 2 azaldı.

DEVLETİN EĞİTİME AYIRDIĞI PAY DA AZALDI

Sadece veliler değil, devlet de eğitime ayırdığı payı azaltmış durumda. TÜİK’in 2022 yılı verilerine göre, gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki eğitim harcamalarının payı 2021’de yüzde 4,8 iken, 2022’de yüzde 3,9’a düştü. Devletin eğitim harcamalarındaki payı ise yüzde 3,5’ten yüzde 3,1’e geriledi. Eğitim düzeylerine göre öğrenci başına yapılan harcamalar TL bazında yüzde 527 artsa da, dolar bazında yüzde 37 azalma yaşandı.

EĞİTİM SÜRESİ AZALDI, GENÇ NÜFUSUN EĞİTİM ORTALAMASI GERİLİYOR

Son yıllarda Türkiye’deki genç nüfusun eğitimde geçirdiği süre de azalmaya başladı. 2021 yılı itibarıyla bir öğrencinin eğitim hayatında geçirdiği süre sürekli olarak düşüş gösterdi. 2023 yılına gelindiğinde, 25 yaş ve üzeri bireylerin ortalama eğitim süresi 9,3 yıl oldu. Erkeklerde bu düşüş kadınlara oranla daha hızlı seyretti.