AR-GE'YE 25 MİLYAR TL DOLAYLI DESTEK SAĞLANDI
Türkiye'de merkezi yönetim bütçesinden araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri için geçen yıl 53 milyar 844 milyon lira harcama yapıldı. Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirimi ve istisnalarla da 25 milyar 722 milyon TL dolaylı Ar-Ge desteği sağlandı.
Güncellenme : 01 Ağustos 2023 15:45 /
Yayınlanma: 01 Ağustos 2023 15:45
MUSTAFA DEĞİRMENCİOĞLU
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Merkezi Yönetim Bütçesinden Araştırma Geliştirme Faaliyetleri İçin Ayrılan Ödenek ve Harcamalar-2023" bültenini yayımladı. Merkezi yönetim bütçesi verileri kullanılarak yapılan hesaplamalara göre, 2022 yılında Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcama 53 milyar 844 milyon TL oldu. 2022 yılında merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının merkezi yönetim bütçesi içerisindeki oranı yüzde 1,66 oldu. Ar-Ge harcamalarının 15 trilyon 6 milyar 574 milyon TL olan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı ise yüzde 0,36 oldu. 2021'de Ar-Ge harcamalarının Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı ise yüzde 0,38 idi.
DOLAYLI DESTEK ARTIYOR
Dolaylı Ar-Ge desteğine bakıldığında ise Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirimi ve istisnalarının toplamı 2022 yılında 25 milyar 722 milyon TL olarak gerçekleşti. Türkiye'de merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcamaları ile dolaylı Ar-Ge desteklerine bakıldığında, 2008'de merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcamaları 2,67 milyar TL iken, dolaylı Ar-Ge desteğinin 0,20 milyar TL, 2015'te merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcamaları 8,54 milyar TL iken, dolaylı Ar-Ge desteğinin 1,65 milyar TL seviyesinde olduğu görüldü.
EN FAZLA FONLAMA GENEL BİLGİ GELİŞİMİ İÇİN ÜNİVERSİTELERE YAPILDI
Ar-Ge için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar sosyo-ekonomik hedeflere göre sınıflandırıldığında 2022 yılında en fazla Ar-Ge fonlaması yüzde 63,3 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere yapıldı. Bu sosyo-ekonomik hedefi; sırasıyla yüzde 10,9 ile savunma, yüzde 6,1 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 4,9 ile genel bilgi gelişimi Ar-Ge (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve yüzde 3,7 ile eğitim takip etti.
TARIMA AR-GE İÇİN YÜZDE 3,5 AYRILDI
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak hesaplanan tahmini sonuçlara göre; 2023 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için 76 milyar 101 milyon TL tahsis edilirken, 2023 yılında Ar-Ge için en fazla ödeneğin yüzde 65,5 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere ayrılacağı tahmin edildi. Savunma yüzde 13,0 ile sosyo-ekonomik hedefler arasında ikinci sırada yer aldı. Bu hedefleri yüzde 4,6 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 4,3 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve yüzde 3,5 ile tarım izledi.