MARJİNAL FAİZ YÜZDE 50'NİN ALTINDA

Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu (PPK) öncesinde TL mevduat faiz oranları yeni haftaya düşüşle başladı. Bankalarda yüksek tasarruf miktarlarında bile yüzde 50 mevduat faizi bulunmazken, düşük miktarlardaki mevduatlara yüzde 45 seviyesinde TL mevduat faizi uygulanıyor. Uzmanlar, TCMB’nin döviz alımlarıyla ortaya çıkan TL likiditesinin piyasa faizlerini aşağı çektiğine dikkat çekerek, yarınki toplantıda fazla likiditenin çekilmesi için ilave tedbirler alınmasını bekliyor.

TL MEVDUAT FAİZLERİ VE TASARRUF SAHİPLERİNE ETKİSİ

TL mevduat faizlerinin seviyesi, yurtiçi tasarruf sahiplerini dövizden uzaklaştırmak ve TL yatırıma özendirmek için önemli bir rol oynuyor. Merkez Bankası da TL mevduat faizlerinin seviyesini yakından takip ediyor ve TL tasarrufa yönelimin enflasyon görünümüne katkıda bulunacağını vurguluyor. Yüksek ve düşük montanlı mevduat faizleri arasındaki farkı da izleyen Merkez Bankası, kur korumalı hesapların mevduattaki payı düştükçe ve enflasyon beklentileri iyileştikçe bu farkın azalacağını değerlendiriyor.

MEVDUAT FAİZİNDEKİ DEĞİŞİM

Mayıs ayı Para Politikası Kurulu kararı öncesinde de likidite fazlası nedeniyle TL mevduat faizlerinde bir düşüş yaşandı. Politika faizi yüzde 50 seviyesinde iken TL mevduat faizleri 32 günlük vadede yüzde 41'e kadar geriledi, üç aylık vadeli mevduatta ise yüzde 43'e indi. Merkez Bankası, hem likidite fazlasını piyasadan çekmek hem de TL mevduat faizlerinin yönünü yukarı çevirmesini sağlamak için zorunlu karşılık adımları attı.

MEVDUAT FAİZİ YÜKSELDİ, TEKRAR DÜŞÜŞE GEÇTİ

PPK kararının hemen sonrasında bankacılık sektöründe TL mevduat faizleri yükseldi. Uzun dönem TL mevduat faiz oranını takip eden bir yabancı mevduat bankasında 32 günlük vadeli mevduatın faiz oranı düşük montanlı tasarruflarda bile yüzde 49'a çıktı, 92 günlük vadede ise faiz oranı yüzde 50 ile politika faizini yakaladı. Yüksek montanlı mevduatlara bu dönemde 32 gün ve 46 gün vadede yüzde 45 olan TL mevduat faizi yüzde 53'e yükselerek 8 puan arttı. 3 aya kadar vadeli mevduatta ise yüksek tasarruf miktarlarına verilen faiz oranı yüzde 46'dan yüzde 54'e yükseldi. Ancak bu adımlar haziran Para Politikası Kurulu kararı öncesinde etkisini biraz yitirmiş görünüyor.

LİKİDİTE FAZLASI VE PİYASA FAİZLERİ

Bankacılık sektörü kaynakları, yoğun döviz alımıyla rezervlerini güçlendiren Merkez Bankası nedeniyle ortaya çıkan TL likidite fazlasının piyasa faizlerini aşağı çektiğine işaret etti. 20 Haziran itibariyle piyasada 263.9 milyar lira likidite fazlası oluşurken, 24 Haziran itibariyle 41.57 milyar lira pozitif tarafa geçildi ve Merkez Bankası net fonlayıcı oldu. Ancak haziran başındaki 200 milyar liralık net fonlamaların oldukça gerisinde kalındı. Piyasa faizlerinin göstergesi konumunda olan TLREF faizi de mayıs PPK sonrasında yüzde 53'e kadar yükseldi ve haziran başında bu seviyeyi korudu. 5 Haziran'dan sonra ise TLREF faizi de aşağı geldi ve dün itibariyle yüzde 49,57’ye indi. Merkez Bankası ağırlıklı ortalama fonlama faizi ise son 1 aydır yüzde 50 seviyesinde bulunuyor.

KKM HESAPLARI DÜŞÜŞTE

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre, kur korumalı mevduattan 31 Mayıs’ta 113 milyar 44 milyon liralık hızlı bir gerileme görüldü. 7 Haziran haftasında KKM hesaplarında düşüş ivme kaybederek 26.5 milyar liraya indi, 14 Haziran itibariyle ise haftalık 29.58 milyar liralık düşüşle 2 trilyon 68,56 milyar liraya geriledi. BDDK haftalık verilerine göre 14 Haziran ile biten haftada toplam mevduat 16 trilyon 391,8 milyar liraya yükseldi, 7 Haziran haftasında 15 trilyon 892,7 milyar lira seviyesindeydi. Sistemde toplam krediler 13 trilyon 683 milyar liraya çıkarken, ticari ve diğer krediler 10 trilyon 502,25 milyar lira, tüketici kredileri 1 trilyon 704,24 milyar lira, bireysel kredi kartları ise 1 trilyon 476,5 milyar liraya yükseldi.