REEL SEKTÖRÜN DÖVİZ AÇIĞI TEMMUZ'DA 121,4 MİLYAR DOLARA ULAŞTI

Finans dışı firmaların net döviz pozisyonu temmuz ayında ciddi bir artış gösterdi. Döviz varlıkları artarken, yükümlülüklerin hızlı yükselmesi sonucu net döviz açığı büyüdü.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 Temmuz ayına ait "Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri" raporunu yayımladı. Rapora göre, finans dışı firmaların net döviz açığı temmuz ayında 121,4 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu, haziran ayına göre 8,18 milyar dolarlık bir artışı ifade ediyor.

VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLERDEKİ DEĞİŞİMLER

Temmuz 2024’te firmaların döviz varlıkları bir önceki aya göre 23 milyon dolar artış gösterdi. Bu artışın başlıca sebepleri arasında ihracat alacaklarındaki 945 milyon dolarlık, yurt dışına doğrudan sermaye yatırımlarındaki 441 milyon dolarlık ve menkul kıymetlerdeki 47 milyon dolarlık artış yer aldı. Ancak yurt içi bankalardaki mevduatlar, 1,41 milyar dolar azalarak varlıkların daha fazla artmasının önüne geçti.

Yükümlülükler tarafında ise durum daha dramatikti. Haziran ayına göre yükümlülükler 8,04 milyar dolar artış gösterdi. Yurt içinden sağlanan nakdi krediler 4,31 milyar dolar, yurt dışından sağlanan nakdi krediler 2,68 milyar dolar ve ithalat borçları ise 1,05 milyar dolar arttı. Bu artışlar, reel sektörün döviz yükümlülüklerinin önemli ölçüde yükselmesine neden oldu.

KISA VADELİ VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Kısa vadeli döviz pozisyonuna bakıldığında, firmaların kısa vadeli varlıkları temmuz ayında 137,89 milyar dolar olurken, kısa vadeli yükümlülükleri 103,62 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece kısa vadeli net döviz fazlası 34,27 milyar dolara ulaştı. Ancak bu rakam, haziran ayına göre 5,25 milyar dolar azalmış durumda.

Döviz yükümlülüklerinin vade yapısında ise dikkat çeken bir artış yaşandı. Yurt içinden sağlanan kısa vadeli krediler 2,37 milyar dolar artarken, uzun vadeli kredilerde ise 1,94 milyar dolarlık artış kaydedildi. Yurt dışı kaynaklı kredilerde de benzer şekilde kısa vadeli krediler 2,46 milyar dolar, uzun vadeli krediler ise 1,27 milyar dolar arttı.

YÜKÜMLÜLÜKLERİN VADE YAPISI

Rapora göre, temmuz ayında kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payı yüzde 36 oldu. Bu, firmaların kısa vadede yüksek borç yükü taşıdığını ve finansal risklerin arttığını gösteriyor.