BANKALARIN KISA VADELİ BORCU 9 YILIN ZİRVESİNDE
Bankaların vadesine 1 yıl veya daha az kalan dış borçları 109.5 milyar dolara ulaşarak son 9 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Parasal sıkılaştırma ve yükselen faiz oranlarıyla döviz cinsi borçlanma cazip hale gelirken, hem finans hem de finans dışı sektörlerde borçlanma rekor seviyelere ulaştı.
Güncellenme : 22 Ekim 2024 09:21 /
Yayınlanma: 22 Ekim 2024 09:21
BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KISA VADELİ BORÇ ZİRVEDE
Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borçları 231.18 milyar dolara ulaşırken, bankacılık sektöründe bu rakam 109.5 milyar dolar ile son 9 yılın zirvesini gördü. Bu durum, bankaların döviz cinsi borçlanmada yoğunlaştığını ve küresel faiz artışlarının borçlanma maliyetlerini tetiklediğini gösteriyor.
"2024 yılı başından itibaren bu borçlardaki artış devam ediyor," diyen bankacılık sektörü kaynakları, 2024 Ocak ayında 100 milyar doları aşan borç rakamlarının her ay düzenli olarak arttığını vurguluyor.
2014 KASIM ZİRVESİ YENİDEN YAKLAŞTI
Bankacılık sektörü, vadesine 1 yıl veya daha az kalan kısa vadeli borçlarda en son 2014 Kasım ayında 115 milyar doları aşan bir zirve görmüştü. 2015 yılının sonunda bu rakam yeniden 100 milyar dolar seviyelerine düştü. Ancak son veriler, borçların 2024'te tekrar zirveye yaklaştığını ve bankaların kısa vadeli dış borçlanmada yüksek seviyelerde kalmayı sürdürdüğünü ortaya koyuyor.
KAMU BANKALARINDA TARİHİ BORÇ ARTIŞI
Özel ve kamu bankaları arasındaki borç dağılımında, kamu bankalarının 47.12 milyar dolar ile tarihi bir zirveye ulaştığı dikkat çekiyor. Geçen yılın sonuna göre kamu bankalarının borçları 6 milyar dolar artarken, özel bankaların borçları ise 4 milyar dolarlık artış gösterdi. Toplamda ise bankaların kısa vadeli borçları yıl başından bu yana 10 milyar dolar artış kaydetti.
MERKEZ BANKASI'NIN BORÇ ORANI ARTTI
Merkez Bankası’nın vadesine 1 yıl veya daha az kalan dış borcu 38.13 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, Temmuz 2023'te bu borcun toplam dış borçlar içindeki payı yüzde 22 ile tarihi zirvesini gördü. Bankacılık kaynakları, Merkez Bankası’nın diğer ülkelerle yaptığı swap anlaşmalarının bu borçların artışına neden olduğunu ifade ediyor.
"Merkez Bankası, 2023 yılında Saudi Fund for Development ile yaptığı 5 milyar dolarlık depo anlaşmasını sonlandırarak borçlardaki gerilemeyi sağladı," diyen yetkililer, bu dönemdeki azaltmaların dış yükümlülüklerde 7 milyar dolarlık iyileşmeye yol açtığını belirtiyor.
REEL SEKTÖRÜN BORCU DÜŞTÜ
Finans dışı sektörün kısa vadeli dış borçlarında ise 1.2 milyar dolarlık bir azalma yaşandı. Ağustos 2024 itibariyle bu sektörün borcu 70.38 milyar dolar olarak kaydedildi. Toplam borç içindeki payı yüzde 30.44 olan reel sektör, pandemi döneminde artış gösteren borçlarını bir miktar azalttı.