STANDART TL MEVDUATIN PAYI 8 YILIN ZİRVESİNDE
Dövize duyarlı mevduatın payı hızla gerilerken, standart TL mevduatın toplam mevduatlar içindeki oranı yüzde 57,45’e çıkarak Ocak 2017’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Merkez Bankası’nın reel değerli TL’yi önceliklendiren politikaları bu değişimi destekledi.
Güncellenme : 25 Kasım 2024 09:15 /
Yayınlanma: 25 Kasım 2024 09:15
DÖVİZDEN TL’YE GEÇİŞ HIZ KAZANDI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı 15 Kasım itibarıyla yüzde 57,45 ile 8 yılın zirvesine ulaştı. Yabancı para mevduatın payı ise yüzde 42,55’e geriledi. Haziran 2022’de dövize duyarlı mevduat yüzde 72,81 ile rekor kırmışken, aradan geçen 29 ayda bu oran 30,26 puan düştü. Bu durum, Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduattan (KKM) çıkış stratejisinin ve TL’ye olan güvenin artmasının bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
KKM VE DÖVİZ MEVDUATLARDA BÜYÜK DÜŞÜŞ
Aralık 2021’de devreye alınan kur korumalı mevduat (KKM), Türk Lirası’nın değer kaybını engellemeyi amaçlamış, ancak yabancı para mevduatın da tarihi zirvelere ulaşmasına neden olmuştu. Haziran 2022’de yabancı para mevduat yüzde 58,68’e, KKM’nin payı ise yüzde 14,12’ye yükselmişti. Aynı dönemde standart TL mevduatın payı yüzde 27,19’a kadar geriledi. Ancak 2023 yılı itibarıyla geleneksel para politikasına dönüş, dövize duyarlı mevduatın hızla azalmasını sağladı. Kasım 2024 itibarıyla KKM’nin payı yüzde 6,82’ye, yabancı para mevduatın payı ise yüzde 35,72’ye düştü.
MEVDUAT HACMİNDE TARİHİ ARTIŞ
BDDK verilerine göre, standart TL mevduat hacmi 15 Kasım haftası itibarıyla 10,5 trilyon liraya yükselerek tarihi zirvesini gördü. Aynı dönemde toplam mevduat hacmi 18,3 trilyon lira olarak hesaplandı. Dövize duyarlı mevduatın toplam mevduattaki payı, zirve seviyesine göre yüzde 30,26 puan azaldı.
ZORUNLU KARŞILIK ORANLARI DEĞİŞTİ
Merkez Bankası, artan TL mevduat oranlarını desteklemek amacıyla zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti. Vadesiz ve 3 aya kadar vadeli TL mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 15’ten yüzde 17’ye çıkarıldı. Yabancı para mevduatlar için uygulanan zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5’ten yüzde 4’e düşürüldü. Bu adımlar, bankacılık sisteminin likidite yapısını yeniden şekillendirme amacı taşıyor.
BANKALARA DESTEK SAĞLANDI
Bankacılık sektörü kaynakları, KKM hedeflerinin yüzde 75’ten yüzde 70’e indirilmesinin bankaların maliyetlerini azaltıcı bir adım olarak değerlendiriyor. Ayrıca zorunlu karşılık düzenlemelerinin kredi faizlerinde hafif artışlara neden olabileceği belirtilirken, KKM stokundaki azalmaların bu düzenlemelerin etkisini dengelemesi bekleniyor.