LİRALAŞMA 8 YILIN ZİRVESİNDE
Türk Lirası mevduatlarındaki artışla birlikte dolarizasyon riski önemli ölçüde azaldı. 2024 yılı sonunda TL’nin yüzde 21 reel değer kazanmasıyla, standart TL mevduatların toplam içindeki payı yüzde 60’a yaklaştı.
Güncellenme : 13 Ocak 2025 08:57 /
Yayınlanma: 13 Ocak 2025 08:57
Türkiye’nin ekonomi politikalarındaki değişim, Türk Lirası’na olan güveni artırdı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, standart TL mevduatın payı yüzde 60’a ulaşarak Kasım 2016’dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Haziran 2022’de yüzde 72,5 ile rekor seviyeye ulaşan dövize duyarlı mevduat oranı, 2024 sonunda yüzde 41,3’e kadar geriledi.
Uzmanlar, 2024 yılı boyunca Türk Lirası’nın reel olarak yüzde 20,9 değer kazandığını ve bu trendin 2025 yılında daha sınırlı bir şekilde devam etmesini bekliyor. Dolarizasyon riskinin azalmış olması, ekonomi yönetimi için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
KUR KORUMALI MEVDUAT DÜŞÜŞTE
2023 yılının ortalarında, kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarının toplam mevduatlar içindeki payı yüzde 26,14 ile zirve yaptı. Ancak, Merkez Bankası’nın sıkı para politikası ve KKM’den çıkışı teşvik eden adımları sayesinde, bu oran 2024 yılı sonunda yüzde 6,26’ya kadar geriledi. Aynı dönemde, standart TL mevduatların payı düzenli bir artış göstererek yüzde 58,46 seviyesine ulaştı.
2024 yılında TL mevduatların güçlenmesine katkı sağlayan en önemli etken, TL’nin reel değer kazanması oldu. Yabancı para mevduat oranı ise yüzde 35,3’e gerileyerek, TL’ye olan güvenin artışını teyit etti.
DÖVİZ CİNSİ VARLIKLAR AZALIYOR
2024 yılı başından bu yana, yurtiçi yerleşiklerin döviz ve dövize endeksli varlıklarında 71,4 milyar dolarlık bir azalma yaşandı. Bu düşüşün 59,2 milyar doları kur korumalı mevduatlardaki gerilemeden kaynaklandı. Merkez Bankası, enflasyonla mücadelede sıkı para politikası uygulamaya devam ederken, TL’nin potansiyel getirisi konusundaki olumlu beklentiler sürüyor.
TL’NİN REEL DEĞERİ ARTIYOR
Merkez Bankası verilerine göre, TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru Aralık 2024’te yüzde 67,21’e yükseldi ve bu, Şubat 2021’den bu yana görülen en yüksek seviyeyi işaret etti. 2024’te TL reel olarak yüzde 21 değer kazandı. Dolar/TL ise geçen yıl yüzde 19 yükseldi ancak tüketici enflasyonunun altında kaldı.
2025 yılı sonunda TL’nin reel değer kazanmaya devam etmesi bekleniyor. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 21, piyasanın tahmini ise yüzde 27-30 arasında değişiyor. Ekonomistler, Dolar/TL kurunda yüzde 10 civarında bir artış öngörerek TL’nin reel anlamda kazançlı kalacağını belirtiyor.