DENİZLİ, YEŞİL DÖNÜŞÜMDE KARARLI ADIMLAR ATIYOR

​​​​​​​Ülkemizin ihracat üslerinden Denizli, 25 farklı sektörde 182 ülkeye yaklaşık 3 bin çeşit ürün ihraç ediyor. Türkiye’nin 3 milyar doları aşan ev tekstili ihracatının yarısını, alt grup bazında bakıldığında ise toplam havlu ihracatının yüzde 75’ini, bornoz ihracatının yüzde 67’sini ve nevresim ihracatının yüzde 55’ini gerçekleştiriyor. AB Yeşil Mutabakatı’nın getireceği vergi ve yükümlülüklerin küresel rekabette yaratacağı etkiyi gündemine alan kent, suyun geri kazanımı, atık yönetimi, yenilenebilir enerji, karbon ayak izi ve temiz üretim konularında önemli çalışmaları hayata geçiriyor.

Avrupa Birliği Komisyonu, sadece bir iklim politikası olarak değil; aynı zamanda ekonomik bir dönüşüm programı olarak kurguladığı Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı 11 Aralık 2019 tarihinde açıkladı. 2050 yılında sıfır karbon ilk kıta olma hedefini ortaya koyan AB,  aynı zamanda sanayisinin dönüşümünü gerektiren yeni bir büyüme stratejisi benimseyeceğini ve tüm politikalarını iklim değişikliği ekseninde yeniden şekillendireceğini duyurdu. Yeşil Mutabakatın Avrupa sanayisi üzerinde yaratacağı maliyet nedeniyle rekabetçiliğinin korunabilmesi amacı ile Komisyon, geçen yıl Sınırda Karbon Düzenlemesi mekanizması ile ilgili teklifi yayınladı. Sınırda Karbon Düzenlemesinin  1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla 3 yıllık mali yükümlülük getirmeyen bir geçiş dönemi ile demir-çelik, çimento, alüminyum, elektrik ve gübre sektörlerinde başlatılması kabul edildi. 2030 yılına kadar karbon salınımını yüzde 55 azaltmayı hedefleyen ABnin, geçiş döneminin ardından gerçek uygulamaya dönmesi bekleniyor.

İhracatın yüzde 50’sinin AB ülkelerine yapılması, tekstil ve hazır giyimin su kullanımının en fazla olduğu sektör olması,  Denizli’nin de Yeşil Mutabakat sürecine hazırlanmasını zorunlu hale getiriyor. Denizli’de son dönemde su tüketiminin azaltılması, atık suyun geri kazanılarak üretimde kullanılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının devreye alınması, yeni arıtma tesislerinin kurulması için önemli projeler geliştiriliyor.  Özel şirketler, odalar,  OSB’ler, AB’nin döngüsel ekonomi düzenlemeleri kapsamında, yenilenebilir enerjiye geçiş, atık yönetimi ve emisyonların kontrolü hedeflerine uyum sağlamak için çalışmalar yürütüyor.

Denizli Sanayi Odası, Temiz Üretime odaklandı

Yeşil Mutabakat hazırlıklarında Denizli Sanayi Odası, Temiz Üretime geçişi odağına aldı. Denizlide boyahane ve terbiye işletmelerinin yılda 18 milyon metreküp su kullandığı, bu tüketimin 230 bin kişinin yıllık su tüketimine eşit olduğu  gerçeğinden yola çıkan DSO, Doğal Hayatı Koruma Vakfı –WWF-Türkiye  ve Güney Ege Kalkınma Ajansı GEKA  ile birlikte 2018 yılında temiz üretim hareketi başlattı. Daha az su kullanımı ve daha temiz üretim metotlarının geliştirilmesi amacıyla yürütülen proje kapsamında 38 boyahaneden 19 tanesi bu sürece dahil oldu.  6 tekstil firması programdan  yaklaşık 2 milyon 200 bin TL destek aldı ve 5 milyon TL’lik bir yatırım gerçekleştirildi.

40 işletmenin enerji ve hammadde verimliliği fizibilite raporu çıkarılacak

Dikkat çeken proje Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Üreten Şehirler Programı kapsamında yeni bir aşamaya taşındı. Denizli Sanayi Odası ve Güney Ege Kalkınma Ajansının yürütücülüğünü üstlendiği projeye 3 milyon TL hibe destek sağlandı. Bu yıl sözleşmesi imzalanan proje ile Denizli’de tekstil ve hazır giyim sektörüne yönelik olarak boya-terbiye alanında faaliyet gösteren 40 işletmeye enerji verimliliği, temiz üretim ve hammadde verimliliğini kapsayan kaynak verimliliği alanında danışmanlık verilip, yapılması planlanan yatırımlar için fizibilite raporları oluşturulacak. Fizibilite raporları ile projeye katılan firmalar ilerleyen aşamalarda açılacak programlara destek başvurusunda bulunabilecek.

DSO  Başkanı Selim Kasapoğlu,  boya-terbiye tesislerine yönelik olarak enerji, su, kimyasal ve hammadde verimliliğinin işletmelerde uygulanabilir hale getirilmesiyle sürdürülebilir çevre ve maliyet etkinliğinin sağlanması, işletmelerin üretim proseslerinde daha verimli çalışmalarının sağlanmasını hedeflediklerini belirtti.  Kasapoğlu, “Bu sayede ürettiğinin neredeyse tamamını ihraç eden Denizli’nin lokomotif sektörü olan tekstil ve hazır giyim sektöründe son üreticinin değişen koşul ve beklentilerine adapte olarak rekabetçi yapısının korunmasını ve Denizli’yi bir temiz üretim üssü haline getirmeyi amaçlıyoruz” dedi.

Gümüşsu Arıtma, sıfır deşarj yolunda ilk adımı attı

Denizli’de beş tekstil firmasının atık sularını arıtan Gümüşsu Arıtma, Sürdürülebilir Su Yönetimi İçin Atıksu ve Tuz Geri Dönüşümü ile Sıfır Deşarj Yolunda İlk Adım projesi kapsamında, mevcut tesisine renk giderimi, atık su geri dönüşümü, tuz geri kazanımı sistemlerini kurarak, sürdürülebilir su yönetimi için yürüttüğü Ar-Ge çalışmalarında önemli bir aşama gerçekleştirdi. Prof. Dr. Hüseyin Selçuk danışmanlığında yürütülen çalışmalarda arıtma tesisinin deşarjında renk parametresi giderim çalışmaları uygulandı, tuzun geri kazanımı sağlandı.

Boyahanelerin suyu yer altından çektiğini vurgulayan Gümüşsu Arıtma Genel Müdürü Ülkü Emer, “Yeraltı suyu sert. Sertlik iyonlarını temizlemek için geri yıkamada tuzlu su kullanıyor. Tuzlu su boşu boşuna biyolojik arıtmanın yükünü arttırıyor. Boyahanelerimizde rejenerasyon sürecinde tuzun geri kazanımı ile ilgili çalışmamız var. Firmalar tuzu geri kazandığında zaten orada yüzde 15’lik bir suyu bize göndermeyecek ve böylece tasarruf sağlanacak. Geri kazanım projemizde  atık suda çamur oluşmadan rengini arıtacağız. Böylece bu su fabrikalarda direk kullanıma hazır hale gelecek. Geri kazandığımız tuzlu suyu tuzsuzlaştırarak ayrıştıracağız. Hedefimiz sıfır deşarj” diye konuştu.

Denizli OSB, yeni arıtma tesisi ile günlük kapasitesini 72 bin metreküpe çıkaracak

Denizli Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü ise, bölgedeki kapasitenin artması ve yeni fabrikalar kurulması üzerine günlük 30 bin metreküp kapasiteli yeni Atıksu Arıtma Tesisi kurma çalışmalarına başladı. Dünya Bankası kredi başvurusu onaylanan ikinci tesisle günlük atıksu arıtma kapasitesi 72 bin metreküpe çıkacak.

Günlük 30 bin metreküp kapasiteye sahip yeni atıksu arıtma tesisinin en son arıtma teknolojilerinin kullanılacağı tam otomasyonlu, azot ve fosfor giderimli, fiziksel,kimyasal, ileri biyolojik arıtma, çamur susuzlaştırma ve şartlandırma sistemlerinden oluşacağını söyleyen Denizli OSB Başkanı Abdülkadir Uslu, “ İkinci etapta ise arıtılmış atık suyun uygun ileri arıtma teknolojileri uygulanarak geri kazanılmasını planlıyoruz. İleri arıtma ile kazanılan su işletmelerde tekrar herhangi bir işlem yapmadan direkt proses suyu olarak kullanılabilecek” şeklinde konuştu.

2016 yılından sonra yatırımların hız kazandığı 92 parselin bulunduğu Çardak OSB de arıtma tesisi kurmak için harekete geçti. Evsel ve endüstriyel nitelikli atık suların arıtılacağı 6 bin metreküp/gün kapasiteli tesis  için Sanayi Bakanlığı,  13 yıl süreli ve uygun ödeme şartlarıyla yatırım kredisi tahsis etti.

Yenilenebilir enerji yatırımları hız kazandı

Fosil yakıt kullanımının azaltılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı da Avrupa Yeşil Mutabakatı sürecinde önemli yer tutuyor. 2030 sürecinde işletmeler yatırımlarında yenilenebilir enerjiye ağırlık veriyor. Bir çok sanayi kuruluşu tükettiği enerjiyi üretmek için çatı GES projesini tamamlayıp devreye aldı. Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği GÜNEŞDER Başkan Yardımcısı Serdar Ekiz, yenilenebilir enerji kaynakları  içinde güneşin açık ara talep edilen, sürdürülebilir bir yaşamın en büyük destekçisi olduğunu söyledi.

Ülkemizde yenilenebilir enerjinin toplam elektrik üretimindeki payının son bir senede  yüzde  39’dan yüzde 47’ye yükseldiğini belirten Ekiz, “Önümüzdeki yıllarda daha fazla güneş ve rüzgar enerjisinin üretime katılmasıyla bu oran gelecek yıllarda daha da artacaktır. Denizli ölçeğinde toplam elektrik üretim kapasitesi  1752 MWe lisanslı, 185 MWe lisanssız olmak kaydıyla toplam 1937 MWe’dir. Ülkemiz kurulu güç büyüklük sıralamasında lisanslı  % 1,9  oranıyla 23. sırada, lisanssız olarak da % 2,3 oranıyla 15. sırada yer almaktadır. Denizli ili Eylül 2022 sonu itibariyle 40 MWe’si endüstriyel çatı kurulu gücü olmak üzere  200 MWe lisanssız GES ve  15 MWe lisanslı GES  toplamda 215 MWe’lik bir güneş enerjisi yatırımıyla daha yaşanabilir bir dünya için katkısını sürdürüyor” açıklamasını yaptı.