“MUTFAKTAKİ YANGIN HIZ KESMİYOR

Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınan Aralık 2019 fiyatlarına göre yapılan araştırmada çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 3.408,93 TL olarak hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi ise 6.897,69 Lira olarak belirlendi. Sonuçlar, dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddinin bir önceki aya göre %0,56 oranında arttığını gösteriyor.  Çalışan tek kişinin açlık sınırı ise bir önceki aya göre %0,41 oranında artmış ve 2.636,64 Lira olarak hesaplandı. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı ise 2019 yılı Aralık ayında 2.560,66 Lira olarak tahmin edildi. Yapılan araştırmada, 4 kişilik bir ailenin sağlık kuruluşlarının belirlediği gibi sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için gerekli harcamanın Aralık 2019 verilerine göre günlük 51,616 Lira olduğu belirlendi. Ailenin aylık gıda harcaması toplamı ise 1.548,48 oldu. Aralık 2019 itibari ile ortalama 4.014,14 TL ücret alan bir memurun ailesi için yaptığı gıda harcaması, maaşının %38,58’ini oluşturdu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerinde 1.012,18 olarak belirlenen kira gideri ise Aralık 2019 ortalama maaşının %25,22’sine denk geldi. Buna göre bir memur, ortalama maaşının %63,8’ini yalnızca gıda ve barınma harcamalarına ayırmak zorunda kaldı.  Diğer ihtiyaçlarını karşılamak için ise maaşının %36,2’si kaldı. Ortalama ücretle geçinen bir memur ailesinin ulaşım, sağlık, eğitim, haberleşme, giyim gibi diğer zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için Aralık 2019 maaşından geriye yalnızca 1.453,12 TL kaldı. 

ORTALAMA %12.3 ZAMLANDI

2018 yılında 4 kişilik bir ailenin insanca yaşayabilmesi için gerekli olan en düşük tutar aylık ortalama 5.927,91 TL olarak gerçekleşmişti. Geçtiğimiz yıl ise, bu rakam aylık ortalama 6.658,18 TL’ye yükseldi. Buna göre 4 kişilik bir ailenin yaşam maliyeti 2019 yılında aylık ortalama 730,27 TL zamlandı. Bu artış maliyetlere %12,3 oranında yansıdı.  Buna karşın, 2018 yılı sonunda 3.419,32 TL olan ortalama memur maaşı, 2019 yılı sonunda 4.014,14 TL’ye yükseldi. Bütün enflasyon farklarının da dahil olduğu bu artış aylık gelirde 594,82 liralık bir artış sağladı. Buna göre, geçtiğimiz yıl memur ailesinin geliri 594,82 lira artarken, giderleri 730,27 lira zamlandı. Böylece, memur maaşı harcamalar karşısında aylık 135,45 lira yani %3,96 erimiş oldu. 

“EK ZAM ZARURETTİR”

Araştırma sonuçlarını  değerlendiren Türk Eğitim Sen (TES) Denizli Şube Başkanı Emre Erdoğan, “Bu şartlar altında ek zam zaruret haline gelmiştir” dedi.

2019 yılı boyunca ailenin harcamalarına gelen zamların hız kesmediğini belirten Erdoğan, “Yıllık enflasyon her ne kadar gerilemiş gibi görünse de vatandaşın cebine yansıyan enflasyonun açıklanandan yüksek olduğunu görüyoruz. Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezinin TÜİK verilerinden yararlanarak yapmış olduğu araştırma da bu gerçeği gözler önüne seriyor. Vatandaşın mutfak masrafları artmaya devam ediyor. Dolayısıyla vatandaşın bütçesindeki açık her geçen ay biraz daha büyüyor ve kapatılamaz bir hal alıyor. Memurlara enflasyon farkı verilmesine rağmen, maaşlar erimiş durumdadır. Zaten enflasyon farkı demek en iyi ihtimalle sıfır zam demektir. Bugün dört kişilik bir ailenin aylık zorunlu harcamaları ortalama memur maaşının neredeyse iki katına yükselmiştir. Dolayısıyla, her ay memur bir maaşı tutarında içeriye girmektedir. Hazine ve Maliye Bakanı ülke ekonomisinin %5 büyüyeceğini ifade etti. Herkes küçülme beklerken ekonominin büyüdüğü görüldü.

Ekonomi büyürken pastadan memurun, işçinin, asgari ücretlinin aldığı pay küçülüyorsa ya da aynı kalıyorsa burada gelir dağılımı bozuluyor demektir. Bu bağlamda, sıfır zam doğuran enflasyon endeksli artışlardan bir an önce vazgeçilmesi zorunluluk haline geldi.Maaş zamlarında mutlak surette enflasyonun üzerine büyüme ve refah payının da eklendiği daha adil bir sisteme ihtiyacımız var. Mutfakta yangın bütün hızıyla sürerken bu yangını enflasyon farkının söndürmesi mümkün değildir.

Memur ve emekliye ek zam verilerek piyasalara can suyu sağlanmalıdır. Bu bir dilek değil, zarurettir” dedi.

MESUT GÜLER