LİMON 7 KAT ZAMLANDI

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ocak ayında üretici ve market arasındaki fiyat farklarını açıkladı. Bayraktar, Ocak ayında limonun üreticide 4 liraya satılırken markette 27 lira 90 kuruşa kadar yükseldiğini belirtti. Bu durumda, limondaki fiyat farkı yüzde 597,4’e ulaştı.

Üretici ve market fiyatları arasındaki en büyük fark limonda yaşanırken, patates yüzde 379,9’luk fiyat farkıyla ikinci sırada yer aldı. Mandalina yüzde 267,2, kuru kayısı yüzde 215,4, kuru fasulye yüzde 193,6 ve kuru incir yüzde 186,8 oranında fiyat farkıyla dikkat çeken diğer ürünler oldu.

Ürünlerin üretici ve market fiyatları arasındaki farklar incelendiğinde, limonun markette 7 kat daha pahalıya satıldığı görüldü. Patatesin fiyatı üreticide 3 lira 80 kuruş iken markette 18 lira 24 kuruşa satıldı ve 4,8 kat fiyat farkı oluştu. Mandalina üreticide 11 lira 50 kuruş iken markette 42 lira 22 kuruşa satılarak 3,7 kat zamlandı. Kuru kayısı üreticide 140 lira iken markette 441 lira 61 kuruş oldu ve 3,2 kat fiyat farkı oluştu. Kuru fasulye ve kuru incir ise üreticide 33 lira 29 kuruş iken markette sırasıyla 97 lira 73 kuruş ve 95 lira 20 kuruş oldu, böylece 2,9 kat daha pahalıya satıldı.

OCAK AYINDA EN ÇOK ZAMLAR KURU FASULYEDE GÖRÜLDÜ

Ocak ayında markette toplam 41 ürünün fiyatı incelendi. Bu ürünlerden 23’ünün fiyatında artış yaşanırken, 18 ürünün fiyatı düştü.

Marketlerde en fazla fiyat artışı kuru fasulyede görüldü. Kuru fasulyenin fiyatı yüzde 14,9 oranında arttı. Kuru fasulyeyi yüzde 12 artışla kırmızı mercimek takip etti. Sivri biber ve kuru kayısı ise yüzde 10,7 oranında zamlandı.

Diğer yandan, market fiyatlarında en büyük düşüş patlıcanda yaşandı. Patlıcanın fiyatı bir ay içinde yüzde 26,8 oranında azaldı. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 23 ile karnabahar, yüzde 20,3 ile marul ve yüzde 17,1 ile havuç takip etti.

ÜRETİCİDE PORTAKAL FİYATI YÜKSELDİ, KARNABAHAR GERİLEDİ

Ocak ayında üreticide toplam 33 ürünün fiyatı incelendi. Bu ürünlerden 12’sinde fiyat artışı görülürken, 14’ünde fiyat düşüşü yaşandı. Geriye kalan 7 üründe ise fiyat değişimi olmadı.

Üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 46,8 oranında karnabaharda görüldü. Karnabaharı, yüzde 45,4 oranında düşüşle limon takip etti. Patlıcanın fiyatı yüzde 29,5, mandalinanın fiyatı ise yüzde 28,1 oranında geriledi.

Fiyat artışı açısından bakıldığında, üreticide en çok fiyat artan ürün portakal oldu. Portakalın fiyatı bir ayda yüzde 25,8 oranında arttı. Portakalı yüzde 22,7 fiyat artışıyla havuç, yüzde 15,5 artışla maydanoz ve yüzde 13,2 artışla sivri biber takip etti.

FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üretici fiyatlarında yaşanan değişimlerin sebeplerine de değindi. Karnabaharda erkenci, orta ve geççi çeşitlerin aynı dönemde hasat edilmesi nedeniyle piyasada arz fazlası oluştu ve bu durum fiyatları düşürdü.

Patlıcanın fiyatındaki düşüş, havaların sıcak gitmesiyle rekoltenin artmasından kaynaklandı. Üreticiler, verimin yükselmesi nedeniyle daha fazla patlıcan arz etti, bu da fiyatların gerilemesine yol açtı.

Yeşil sebzelerde, özellikle ıspanak, marul, yeşil soğan ve pırasada, talebin azalması nedeniyle fiyat düşüşleri yaşandı. Limon fiyatlarındaki gerilemenin temel sebebi ise dalında alım-satımın durgun olması ve talebin yeterli seviyede olmamasıydı. Bu durum limon üreticilerini mağdur etti.

Mandalina fiyatlarında ise sezon sonuna yaklaşıldıkça düşüş görüldü. Mandalinanın uzun süre depolanamaması, fiyatların aşağı yönlü hareket etmesine neden oldu.

Öte yandan, portakal ve havuçta talep artışı yaşandığı için fiyatlar yükseldi. Tüketicilerin özellikle bağışıklık sistemini güçlendiren ürünlere yönelmesi, portakal ve havuç fiyatlarının yükselmesine yol açtı.

OCAK AYINDA TARIMSAL GİRDİ MALİYETLERİ YÜKSELDİ

TZOB’un Ziraat Odaları aracılığıyla topladığı verilere göre, Ocak ayında tarımsal girdilerde önemli artışlar yaşandı.

Ocak ayında, Aralık ayına kıyasla ÜRE ve amonyum nitrat gübresinin fiyatı yüzde 10 oranında arttı. Amonyum sülfat gübresinde yüzde 6,3, 20.20.0 kompoze gübresinde yüzde 5,6 ve DAP gübresinde yüzde 3,5 oranında artış yaşandı.

Yıllık bazda bakıldığında, tarımsal girdilerdeki fiyat artışı daha da dikkat çekici oldu. Geçtiğimiz yılın Ocak ayına göre, ÜRE gübresinin fiyatı yüzde 35,3, amonyum sülfat gübresi yüzde 34,4, DAP gübresi yüzde 32,9, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 29,1 ve amonyum nitrat gübresi yüzde 25,3 oranında yükseldi.

Diğer tarımsal girdilerde de ciddi artışlar yaşandı. Besi yemi fiyatı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 3,6, süt yemi fiyatı ise yüzde 3,4 arttı. Bir yıllık artışlara bakıldığında, süt yemi fiyatlarının yüzde 24,6, besi yemi fiyatlarının ise yüzde 24,2 oranında yükseldiği görüldü.

Son bir yılda elektrik fiyatları yüzde 30,4, tarım ilaçları yüzde 30,2 ve mazot fiyatları yüzde 13,3 oranında artış gösterdi.