BİNALARDA İSKAN SONRASI DENETİM ŞART
İnşaat Mühendisleri Odası Denizli Şubesi Başkanı Seyhun Türk, yapılan binalarda iskan sonrası denetim ve kontrollerin binanın projelendirilmesi ve yapılması kadar önemli olduğunu vurguladı.
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Denizli Şubesi Başkanı Seyhun Türk, 6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş depremleri ile 21 Ocak’ta Kartalkaya’da yaşanan yangın faciasını değerlendirdi. 1999 yılında çıkarılan deprem yönetmeliğine dikkat çeken Başkan Türk; “Devletin çıkardığı bir tablo var. Orada; ‘Belli bir metrekarenin altındaki binalarda yangın merdiveni yerine yangın holü olmalıdır’ diyor. Belli bir yükseklikten sonra da ‘İçeride betonarme yangın merdiveni olmalıdır’ diyor. Belli bir metrekareden sonra da ‘2 tane yangın merdiveni olmalıdır’ diyor. Yangın merdiveni yönetmeliğinde ise yangın merdiveninin yönü, belli yerlerde yangın söndürme tüpleri, yangın merdiveni içerisinde veya onun yanında yangın anında temiz hava sirkülasyonu için çatıya kadar çıkan bir baca sistemi, çatıda yangına belli derecede yanmayacak şekilde dayanıklı tahliye motorları gibi detaylar ve kuralların hepsi imar yönetmeliğinde var. Belediyedeki mimar arkadaşların bunların hepsini kontrol edip, projede istediklerini çok iyi biliyorum. Yerinde de yapıldığını biliyorum. Ben kendi yaptığım projelerden de biliyorum. Bu kurallarla ilgili Denizli Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyesinin kontrol ettiğini biliyorum. Yerinde yapılırken de yapı denetimci arkadaşlar da çok özenli bir şekilde kontrol ettiklerini biliyorum. Ben iskana kadar bir problem olduğunu düşünmüyorum. Denizli gerçekten bu olaylara ciddi bakıyor. Proje, imalat, denetimin ardından inşaat bittikten sonra iskan alındı. Oturulduktan sonra da belediye denetimlerinin olması gerektiğini düşünüyorum. Yapılan binalar belirli bir periyotla kontrol edilmelidir. İnsanlar o binalarda yaşamaya başladıktan sonra neler oluyor diye kontrol edilmelidir” diye konuştu.
BORKOTLU BİNALARIN İLK KONTROLLERİ 2027’DE YAPILACAK
Bina kimlik belgesi sisteminin2022’de başladığına dikkat çeken Başkan Türk; “Yapılan binalara bir barkot sistemi ile birlikte barkodu okuduğunuzda bütün projesi, yapı denetimi gibi kağıt üzerindeki her şey o barkotta var. Bu sistem 2022’de başlamıştı. Bizim de en son aldığımız duyumlara göre, 2022’de yapılan ilk binalara takılan barkot sistemi, 2027’de ilk kontrolleri yapılmaya başlanacak. Bizim aldığımız bilgiler bu yöndedir. 2023‘te iskanını aldığınız bir binanın denetimi 2028’de yapılacak. 2028’de binanın kolonuna, kirişlerine, perde izolasyonuna bakılacak. Sadece kolon ve kiriş kesimi değil, temel ve perdede sudan dolayı betonla demir tahribatı binanın yıkılmasına sebebiyet verebilir. Bu konunun alt yapısı ile ilgili çok fazla bilgimiz yok. Çünkü daha yeni bir oluşum. Kahramanmaraş’taki depremde yıkımların bir miktarı da zaten tamamen kolon ve kirişlerin kesimlerinden binanın yıkılışı ve bu arada yıkılırken de diğer binaya devrildiği için o binaya da yıkmasıdır. Aslında bu, çok önemle üzerinde durmamız gereken noktadır. Bu noktada muhtemelen 2027 itibariyle kontroller başlayacak. İskan sonrası denetim ve kontroller, binanın projelendirilmesi ve yapılması kadar önemlidir” dedi.
“BİZİM SIKINTIMIZ AHLAK VE VİCDAN”
En büyük sıkıntının biri de ahlak ve vicdan olduğunu söyleyen Başkan Türk, şunları söyledi: “Mühendis istediği kadar iyi yapsın, denetim istediği kadar iyi denetlesin, şantiye şefleri istediği kadar iyi yapsın. Çok akıllı bir arkadaş gelip kolonu keser ve binanın yıkılmasına neden olur. O binanın yıkılmaması mucizedir. Bizim, ahlak ve vicdanı da sorgulamamız gerekiyor. 3 kuruşluk menfaat için dünya kadar insanın ölümüne sebebiyet vermek, bence ahlak ve vicdan arasında büyük bir çelişkidir.”