BULDAN’DA TARİHİ YERLEŞİM BULUNDU

Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün görevlendirmesiyle 23 Ocak 2025 tarihinde yapılan yüzey incelemesi sırasında, Denizli’nin Buldan İlçesi Bölmekaya Mahallesi Kargılık mevkisinde, özel mülkiyete ait 101 ada, 12 No’lu parsel numarasında kayıtlı tarla vasıflı taşınmazın bir bölümü üzerinde Geç Roma-Erken Bizans Dönemlerine tarihlendirilebilecek bir çiftlik yerleşimi tespit edildi. Söz konusu taşınmazın bir bölümünü kapsayacak şekilde "Kargılık Mevkii Çiftlik Yerleşimi I. Derece Arkeolojik Sit" alanı olarak tescilinin değerlendirilmesi istemini içeren, Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanlarınca hazırlanan inceleme raporu ile tescile esas ilgili ve etkilenen kurum ve kuruluşların görüşü alındı.

Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 28 Şubat 2025 tarihli toplantısında Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Denizli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Denizli Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Buldan Kaymakamlığı,  Buldan Belediye Başkanlığı, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 21. Bölge Müdürlüğü, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Denizli 21. Bölge Müdürlüğünden gelen görüşler çerçevesinde söz konusu alanın "Kargılık Mevkii Çiftlik Yerleşimi I. Derece Arkeolojik Sit" alanı olarak tescil edilmesine karar verdi.

Kurul, söz konusu sit alanından geçen 154 kV (Alaşehir-Kızıldere1 JES) Brş.N- Uğurlar Sazak GES (2 Ayrı Hat) enerji iletim hattının yenilenmesi için sunulan projeyi de değerlendirdi. Sit alanı üzerinden havai hatla geçmekte olan eski elektrik iletim tellerinin kaldırılarak sunulan proje kapsamında havai hatla yeni elektrik iletim tellerinin çekilmesine ilişkin talepleri; sit alanı zemininde herhangi bir fiziki ve inşai uygulamada bulunulmayacak şekilde ilgili idaresince gerekli önlemlerin alınması ve uygulamanın ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde yapılması kaydıyla izin verdi.

KORUMA VE KULLANIM ŞARTLARI

Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun karar ekinde 1/1000 ölçekli haritada söz konusu alana yer verildi. Tarihi yerleşim yerinin tespit edildiği alanda 2863 Sayılı Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu gereğince Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları uygulanacak. Ayrıca, "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkındaki Yönetmelik" gereğince Buldan İlçesi Bölmekaya Mahallesi Kargılık mevkisinde, özel mülkiyete ait 101 ada, 12 nolu parsel numarasında kayıtlı taşınmazın tapu kütüğü beyanlar hanesine "Bir Bölümü I. Derece Arkeolojik Sit içerisinde kalmaktadır" şeklinde, kayıt/şerh konulacak.

Bu alandaki her ölçekteki plan uygulaması durdurularak, 1/25.000 ölçekli plan kararları ve notları alanın sit statüsü dikkate alınarak yeniden gözden geçirilerek ilgili idarelerince onaylanacak. Geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları üç yıl süreyle geçerli olup ilgili idarelerce üç yıllık süre içerisinde Koruma Amaçlı İmar Planı zorunlu nedenlerle yapılmadığı takdirde Koruma Bölge Kurulunca bu süre uzatılabilecek.

I. DERECE ARKEOLOJİK SİT

Korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak alan olup bu alanlarda kesinlikle hiçbir yapılaşmaya izin verilemez ve bilimsel amaçlı kazıların dışında hiçbir kazı yapılamaz. Resmi ve özel kuruluşlarca zorunlu durumlarda yapılacak alt yapı uygulamaları için müze müdürlüğünün ve varsa kazı başkanının görüşüyle konunun koruma kurulunda değerlendirilir. Yeni tarımsal alanlar açılamaz, yalnızca sınırlı mevsimlik tarımsal faaliyetler devam edebilir, koruma kurullarınca uygun görülmesi halinde seracılığa devam edilebilir. Toprağın sürülmesine dayanan tarımsal faaliyetlerde kesinlikle ağaçlandırmaya gidilmeyip yalnızca mevcut ağaçlardan ürün alınabilir. Bu alanlarda taş, toprak, kum vb. alınmamasına, kireç, taş, tuğla, mermer, kum, maden vb. ocakların açılmamasına, toprak, curuf, çöp, sanayi atığı ve benzeri malzeme dökülemez.