DOĞUM YARDIMI YÖNETMELİĞİ DEĞİŞTİ

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca Türk vatandaşlarına yapılacak doğum yardımı ile bunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen "Doğum Yardımı Yönetmeliği", Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelik kapsamında Resmi Gazete'de 23 Mayıs 2015'te yayımlanan "Doğum Yardımı Yönetmeliği" yürürlükten kaldırıldı.

Yönetmeliğe göre, 1 Ocak 2025 ve sonrasında canlı doğan çocuklar için verilecek doğum yardımından yararlanmak için annenin, babanın ya da her ikisinin birden Türk vatandaşı olması, Türkiye'de ikamet edilmesi, başvurunun usulüne uygun olarak ilgili mercilere yapılması ve doğum yardımıyla ilgili işlemlerin sistem üzerinden yürütülmesi şartı aranıyor. Bu şartların gerçekleşmesi koşuluyla doğum yardımı alınabilecek.

Doğum yardımı başvurusu, çocuğun Kimlik Paylaşımı Sistemi'ne (KPS) kayıt işleminin tamamlanmasının ardından ilk çocuk için doğum tarihinden itibaren 12 ay içinde, diğer çocuklar için ise 5 yaşını tamamlayana kadar yapılabilecek. Başvurular, anne Türk vatandaşı ve sağ ise anne tarafından ya da anne adına baba tarafından gerçekleştirilecek. Annenin Türk vatandaşı olmaması veya vefat etmiş olması halinde ya da Bakanlıkça belirlenecek zorunlu hallerde başvuru, Türk vatandaşı baba tarafından veya çocuğun kanuni temsilcisi tarafından yapılacak. Anne ve babanın ikisinin de vefat etmiş olması halinde ise çocuğun kanuni temsilcisi tarafından başvuru yapılabilecek.

15 GÜN İÇİNDE SONUÇLANDIRILACAK

Başvurular, sistem üzerinden en geç 15 gün içinde sonuçlandırılacak. Bakanlık, fiziki belge incelenmesi ve mahallinde araştırma yapılması gereken hallerde düzenleme yapmaya yetkili kılındı. Çocuk sayısının belirlenmesinde, 1 Ocak 2025'ten önce doğmuş çocuklar da hesaba katılacak. Doğum yardımı miktarı, annenin daha önce sağ olarak doğum yaptığı çocuk sayısına göre belirlenecek. Evlat edinilen çocuklar çocuk sayısına dahil edilirken, evlat edinilme tarihi esas alınacak.

BAŞVURUNUN YAPILDIĞI AY İTİBARIYLA ÖDENECEK

Yayımlanan yönetmeliğe göre; 01.01.2025’ten sonra doğan ilk çocuk için tek seferlik 5 bin TL, ikinci çocuk için 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dahil) aylık 1.500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dahil) aylık 5 bin TL ödeme yapılacak. Ödemeler, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmadan, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu üzerinden gerçekleştirilecek. Başvurular, e-Devlet ve Bakanlıkça belirlenen diğer kanallar aracılığıyla yapılacak. Yapılan doğum yardımı ödemeleri, hiçbir şekilde haczedilemeyecek.

Doğum yardımı, sistem üzerinden onaylandıktan sonra başvurunun yapıldığı ay itibarıyla ödenecek. Gerçeğe aykırı beyanda bulunarak haksız yere doğum yardımı alan kişilerin, bu ödemeleri faiziyle birlikte geri ödemesi gerekecek. Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen hak sahipleri hakkında da yasal işlem yapılacak. Doğum yardımının sürdürülmesini engelleyen bir durumun ortaya çıkması halinde, hak sahibi bu durumu bir ay içinde bildirecek. 1 Ocak 2025'ten önce canlı doğan çocuk için doğum yardımı almaya hak kazananlara, 1 Haziran 2025'e kadar başvurmaları şartıyla yürürlükten kaldırılan yönetmelik hükümleri uygulanacak.