OTİZM DERNEĞİ’NDEN ARİFİYE’DE REFORM ÇAĞRISI

Sakarya’nın Arifiye ilçesinde, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Hamit-Fatma Atay Engelsiz Yaşam Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi’nde otizmli Abdülkerim Musti’nin hayatını kaybetmesi, otizm camiasını harekete geçirdi. Denizli Otizm Derneği, Türkiye Otizm Meclisi Yürütme Kurulu’nda yer alarak, Otizm Konfederasyonu ile birlikte 13 Mayıs 2025 Salı günü merkez önünde gerçekleştirilen basın açıklamasına katıldı. 140 sivil toplum örgütünün temsilcileri ve otizmli bireylerin aileleri, yaşanan trajediyi protesto etti.

“SİSTEMSEL SORUNLARA KARŞI REFORM ŞART”

Basın açıklamasında, engelli bakım merkezlerinde son dönemde artan şiddet, ihmal ve ölüm vakalarının münferit değil, sistemsel sorunlardan kaynaklandığı vurgulandı. Türkiye genelindeki bakım merkezlerinde insan onuruna uygun olmayan uygulamalara karşı daha güçlü denetim ve hak temelli reformlar talep edildi. Hamit-Fatma Atay Engelsiz Yaşam Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi önünde yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Bizler, tüm otizmli bireylerin ve diğer engelli gruplarının hakları için mücadele eden sivil toplum temsilcileri, aileler ve insan hakları savunucuları olarak bugün burada, Arifiye Bakım Merkezi’nde yaşanan olay üzerine toplandık. Çünkü artık haykırmak istiyoruz, ‘sessizliğin bedeli hayattır’. Çünkü her sessizlik yeni bir şiddetin, her gecikme yeni bir ihmalin, her görmezden gelme yeni bir ölümün kapısını aralıyor. Son dönemde, farklı illerdeki bakım merkezlerinden gelen şiddet, ihmal ve ölüm haberleri, toplum vicdanında derin yaralar açmıştır. Bu merkezlerde kalan bireylerin çoğu kendini ifade edemeyen, dış dünya ile sınırlı teması olan, genellikle sesi duyulmayan insanlardır. Onların sesi olmak, onların haklarını savunmak ise bizim ortak sorumluluğumuzdur. Bugün burada sadece bir trajedinin yasını tutmak için değil, bir daha yaşanmaması için ne yapılması gerektiğini haykırmak için toplandık.”

ÇOK PAYDAŞLI ÇÖZÜM VURGUSU

Açıklamada, engelli bireylerin yaşam hakkını koruyacak politikaların yalnızca Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile sınırlı kalmaması gerektiği belirtildi. Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı gibi ilgili kurumların daha işlevsel ve koordineli bir şekilde sürece dahil olması gerektiği ifade edildi. Uluslararası iyi örneklerden bahsedilerek, “Bakım politikaları sadece sosyal yardım düzeyinde ele alınamaz, eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler entegre edilmeli, kişiye özel destek planları temel alınmalıdır” denildi. Ayrıca, “Bu çalışmalar masa başında değil, ancak sahada karşılık bulabilir” ifadeleriyle, çözümlerin sahadan gelen deneyimlerle şekillenmesi gerektiği vurgulandı.

BEŞ TEMEL REFORM TALEBİ

Denizli Otizm Derneği’nin de destek verdiği basın açıklamasında, bakım merkezleri için öne çıkan talepler şu şekilde sıralandı:

Tüm bakım merkezlerinin bağımsız ve şeffaf denetime açılması,

Hak temelli bakım modellerine geçilmesi,

Ailelerin ve sivil toplum kuruluşlarının karar süreçlerine katılması,

Personel eğitimlerinin güçlendirilmesi,

Kamera sistemlerinin denetim aracı olarak etkin kullanılması.