PİS SUYU PARAYLA SATMIŞLAR

Denizli Büyükşehir Belediye Meclisi Ağustos ayının ilk oturumu bugün toplandı. Gündeme geçilmeden önce konuşan DBB Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kentsel atık suyu arıtmadan tarımsal sulamaya verildiği gerekçesiyle kesilen 1,6 milyon liralık idari para cezasına ilişkin konuştu.

Temmuz  ayında atık suların Ellez Deresi’ne deşarj edildiği gerekçesiyle bakanlığın internet sitesinden ceza uygulaması kamuoyuna duyurulmuştu. AK Parti Denizli İl Başkanı Muhammet Subaşıoğlu bölgedeki üreticiler ile birlikte pis suyun tarımsal sulamada kullanıldığı tarlaların bulunduğu alandan video ile seslenmiş ve sorumluluğun büyükşehir belediyesinde olduğunu ifade etmişti. AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök de konuyu TBMM gündemine taşımız ve eleştiriler yöneltmişti.

TARİHLERİYLE YAZIŞMALARI AÇIKLADI

Bu konuda uzun süre sessiz kalan DBB Başkanı Çavuşoğlu meclis toplantısından yanıt verdi. Yaşanan sürece ve resmi kurumlarla yapılan yazışmalara değinen Çavuşoğlu bu yazışmaları tarihleriyle açıkladı. Göreve geldiklerinden itibaren atık su konusunda gerekli girişimlerde bulunduklarını kaydeden Çavuşoğlu, arıtmada yaşanan sorunun 2015 yılında hazırlanan bir raporla tespit edildiğini ancak o tarihten itibaren tek bir çivi bile çakılmadığını kaydetti. 2006 yılında yeni bir arıtma tesisi yapılması için Aşağışamlı’da 160 dekarlık bir alanın kamulaştırıldığını kaydeden Çavuşoğlu, kamulaştırmaya 57 milyon lira ayrılmasına rağmen o bölge için bir çalışma yapılmadığını anlattı.

İLK ŞİKÂYET 2017’DE

Arıtmaya ilişkin sorunun kendi döneminden çok öncesine dayanan bir sorun olduğunu kaydeden Çavuşoğlu süreci şöyle özetledi:

* 2015 yılında Atık Su Arıtma Tesisi Master Planı hazırlanıyor. 2016 yılında verilen raporda tesisteki çamur giderim kısmının yanlış projelendirilmesinden dolayı tüm havuzların; ön çökertim, havalandırma, son çökertimin kullanılmadığı, azot-fosfor giderimi yapmadığı, arıtılan suların Çürüksu sahil sulama kanalına deşarj edildiği tespit edilmiştir diyor. Yıl kaç 2016.
* Yıl 2017.  BİMER’e, Ellez Deresi’ne kirli atık atıldığı ve koktuğu yönünde bir şikayet ulaşıyor. Çevre şehircilik il müdürlüğü o tarihte DESKİ’ye bir bildirimde bulunuyor.  Daha sonra bu yazışmanın akabinde, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü burada bir arıtmanın yapılması gerektiğini, bununla ilgili şikayetin akabinde neler yapılacağı soruluyor. Deşarj yapan yerlerin kontrol altına alın Ellez Deresi’ndeki kirliliği giderin diyor.
* Akabinde belediye bir cevap veriyor.  Verilen cevapta da, bununla ilgili çalışmaların yapılacağı, bununla ilgili de bir proje çalışmasının olduğu cevabı veriliyor.
* Daha sonra 2019 yılında bu defa da Akhan’dan dereye verilen atık suyla ilgili bir yazı yazılıyor. O yazıya da yine 2019 yılında bir cevap veriliyor. 2020 Ocak ayına kadar bir proje hazırlanıp sunulması isteniyor.
* İller Bankası Teknik ve Mali Destekli Entegre Kentsel Su Yönetim Planı Raporu 2022 yılında tamamlanıyor. Aynı raporda tesis kapasitesinin yetersiz olduğu büyükşehir belediyesine sunuluyor.
* DESKİ Genel Kurulu kararıyla şemsiye projesi yapmak üzere 2019 yılında o dönemin DESKİ genel Müdürü Mustafa Ünal’a DSİ ile şemsiye projesi imzalanması için yetki veriliyor. Kasım ayında şemsiye projesi için sözleşme imzalanıyor. Biz göreve geldiğimiz tarihe kadar bu konuda herhangi bir adım atılmıyor.
* Proje imzalanıyor. Göreve geldiğimiz tarihten itibaren ivedi bir şekilde arkadaşlarımız bu konuda çalışma içerisine giriyorlar. DSİ ile karşılıklı ziyaretler gerçekleştiriliyor.

157 MİLYON DOLAR KREDİ KULLANDILAR

* Bu işler olurken de 2006 yılından 2024 yılına kadar Dünya Bankası’ndan yaklaşık 157 milyon dolarlık kredi alınıyor. Hepinizin malumu olan  altyapı projeleri yapılıyor. Aslında burada altyapı projeleri ile arıtmanın entegre bir şekilde yapılması gereken iş… Oraya kadar evsel atıkların götürülme işlemi tamamlanıyor ama götürdüğünüz evsel atıkların arıtmasıyla ilgili bir tek çivi dahi çakılmıyor.
* Bütün bu süreçlerin içinde açıklama yapan AKP Milletvekili Nilgün Ök de 2009-2014 yılları arasında belediye meclis üyesi. Aynı zamanda Etüt Projeler Müdürlüğü ve Emlak İstimlak Müdürlüğü’nden sorumlu olarak başkan yardımcısı.
* Bu olayla ilgili açıklama yapan videocunun belediye başkanı olduğunu görüyoruz o yıllarda. Akabinde 170 milyon dolarlık bir para 2024’e kadar harcanıyor. Denizli’nin atık suları toplanıp bir yere getiriliyor fakat getirilen yerlerle ilgili bir çivi dahi çakılmıyor.  Defalarca yapılan onlarca yazışma ve uyarının yapılmasına rağmen…

BİZ GÖREVE GELİNCE CEZA KESTİLER

Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 10 yıl boyunca sadece uyarmakla yetindiğini fakat kendisi göreve geldikten sonra ceza uyguladığını kaydeden Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu şöyle konuştu:

* İşin ilginç tarafı da biz göreve geldiğimiz tarihe kadar yaklaşık 10 yıl boyunca sadece uyaranlar, bir günde ceza kesmeye ve bunu bakanlığın sitesinden yayınlamaya başlıyorlar.
* Arkadaşlarımız DSİ ve diğer kurumlarla bu şemsiye projesinin yaşama geçmesi noktasında bir çalışma içerisinde. Bu şemsiye projesi Aydın, Muğla ve Denizli illerini kapsayan bir proje.
* Böyle bir çalışma varken, DSİ tarafından bir arıtma tesisi yapılacakken bizim yeni bir arıtma tesisi inşaatına girmemiz ne akla, ne mantığa ne de şehrin ekonomisine uygun bir iş değildir.
* Sürekli arkadaşlarımız bu sorunun çözümü noktasında bir çaba içerisindeler ve aynı zamanda da kendi arıtma tesisimizin kapasitesinin arttırılması ile ilgili de bu güne kadar 4 firmadan görüş ve fiyat topladı.  Cezanın kesildiği tarihe kadar bunların tamamı yapılmış vaziyetteydi.
* Belirlenen bölgedeki arıtma tesisinin ilerleyen süreçte 300 bin metreküp kapasiteye ulaşacak olması yeterli gelmeyeceği için yeni bir yer çalışması yapıyor. Bununla ilgili karşılıklı yazışmalar ve ziyaretler oluyor.
* Yine biz bu arada mevcut tesisin kapasitesinin arttırılması için çalışma içine giriyoruz. Yeni arıtmanın Salihağa Bölgesinde yapılması yönünde bir rapor hazırlıyoruz.  Mart 2025 tarihinde DSİ’ye Salihağa’daki arıtma tesisi ile ilgili etüt planı gönderiliyor.
* Bu yerin projeye dahil edilebilmesi için ön şart olarak yerlerin kamulaştırılması ve zemin etütlerinin tamamlanmasını istiyor. Yani bu sahanın bu anlamda yapılmasına müsait olup olmadığının raporunun çıkarılmasını istiyor.
* Bir yandan teknik rapor hazırlamak zorundasınız, bir yandan kamulaştırmaya başlayamıyorsunuz.
* Sonra yeni bir sorunla karşılaşıyoruz. Salihağa bölgesine yapılması gereken arıtma tesisinin bulunduğu kot bu suyun verileceği yer ile 30 metrelik farka sahip. Suyu deşarj edeceğimiz yerin mevcutta yapılacağını düşünülen yerle arasında 1 kilometre mesafe olduğu, aynı zamanda buraya ulaştırılabilmesi için de tekrar bir terfi istasyonu yapılması gerektiği belirleniyor.
* Bu tesis yapıldığı andan itibaren yıllarca hizmet verecek. Önce suyu basıyorsunuz, arkasından temizlediğiniz suyu yeniden basmanız gerekiyor. Hem elektrik, hem yapısal maliyetlerin yüksek olduğu bir sistemle karşılaşıyorsunuz. Bunun üzerine arkadaşlar 3. bir bölge öneriyor.  Bu noktaya kadar gelmiş bir durumdaydık. Sistem oraya kadar getirilmişti.
* Bunun üzerine Temmuz 2025 tarihinde DSİ, Salihağa sistemin inşası için muvafakat yazısı gönderiyorlar.  Bu doğru değil. Sadece yapmış olmak için yapmayalım. Bunun bir de işletme maliyeti var diyoruz.  

30 GÜNDE ARITMA TESİSİ YAPMAMIZI İSTİYORLAR

Tüm bu süreç içinde belediyeye 1,6 milyon liralık ceza kesildiğini kaydeden Çavuşoğlu; “Bir arıtma tesisi hemen kurulacak bir şey değil. Bunca yıldır birileri uyumuş. Koca arıtma tesisi için verdikleri süreyi görünce gözümüz yaşardı. Bu kadar süre verdiklerine göre, biz dayanamayız hemen yapalım dedim. Arkadaşlar çalışmaya başladılar. Ancak A4 kağıdından bir arıtma tesisi yaptılar.  30 gün süre verdiler. 30 gün içinde arıtma tesisi yapacağız.  9 senedir çivi çakamamışlar 30 günde benden arıtma tesisi istiyorlar. Adamlar göreve geldiği günden bu yana şemsiye projesini hayata geçirmek için çabalayan arkadaşlar hakkında bir de suç duyurusunda bulundular.

Geçmişin faturalarını da biz ödeyeceğiz. Eyvallah. Bu vebalin sorumlusu olan siyasi erkin temsilcilerinin sabahleyin koşup o tarım arazilerine gitmesini, belediye başkan yardımcılığı yapıp bu vebalin ortağı olan Nilgün Ök’ün gidip mecliste… Ya her şey tertemizdi. Siz yıllarca tertemiz etmişsiniz, sanki biz geldik suyu kirlettik. Yok öyle bir şey arkadaşlar. Elinizi vicdanınıza koyacaksınız, ahlak ve erdem sahibi olacaksınız.  Her yeri kara olan insan bizim üstümüze kara çalmaya çalışıyor. Tutturamazsın boşuna uğraşma. Bundan kimseye ekmek çıkmaz” ifadelerini kullandı.

Bakanlığın yazıyı kendilerine tebliğ etmeden internet sitesine koyduğunu kaydeden Çavuşoğlu, bölgeye giderek video ile seslenen Ak Parti İl Başkanı Subaşıoğlu’na yüklendi. Çavuşoğlu; “Anında nasıl servis ettiler biliyor musunuz? Bir de ne yazdılar biliyor musunuz içine videocu da bu işin mihmandarı. Yanında muhtarları da almış video çektiler. Tarım arazilerini kirletiyorsun diye… Sağına soluna iki muhtarı almış böyle gösteriyorlar. Bunun tek sorumlusu büyükşehir belediyesi ve Çavuşoğlu’dur diyor. Ya insan utanır. İnsan aynaya bir bakar. Onun yanında duran muhtarın da utanması lazım. Yıllardır kullanıyorsun o suyu ya. Bu iş videocunun belediye başkanı, milletvekilinin belediye başkan yardımcısı olduğu dönemden bu yana sürmüş. Bütün bunlara rağmen çivi dahi çakmamışlar. Altyapıyı yapmışlar. Tuvaleti yapmışlar ucunu da sokağa bırakmışlar. Mahallede insanların geçtiği yere bırakmışlar. Yıllar geçmiş burada bu var demiş. İnsan bir utanır” diye konuştu.

KİRLİ SUYUN PARASINI ALMIŞLAR

Tarım arazilerini kirlettiği ileri sürülen suyun sulama birliği tarafından satıldığını belirten Çavuşoğlu; “Sonra bu şemsiye projesi zamanında faaliyete geçmiş olsaydı, 2022 yılında 1,5 milyara mal olacak. Çivi çakmamışlar bugün yaklaşık 6 milyara mal olacak bu proje. Bu arada da 170 milyon dolara yakın da kredi kullanılmış.  Her defasında çevre şehirciliğin gelen yazısına da çalışmalarımız devam ediyor demişler. Yıl kaç, 2017... Biz kaçta göreve geldik 2024...

Bir de bu cezayı keserken de bakanlık açıklama yapmış. Çiftçinin sulama suyunu kirleten belediyeye ceza diye. Biz ne yaptık? Gittik bu su sulama kanalına nasıl giriyormuş dedik. Meğersem oraya özel inşaat yapmışlar. Kaç yıldır yapmışlar bilen yok. Ama neyi biliyoruz. En az 10 senedir kullandıklarını biliyoruz. O sulama kanalına 10 senedir su verilmiş. İşin komik tarafı ne biliyor musunuz?

Bu suyu kullananlardan dönüm başı 850 lira para almışlar.

Sulama birliğindekiler devlet memuru… Yani devlet bana ceza kesiyor. Pis suyu sulama suyu olarak kullandırdın diye ceza kesiyor. Aynı devlet gidiyor oraya özel aparat yapıyor. Aparat yaptığı yerden tarlaya zehirli diye iddia ettiği sudan, tarıma zarar veriyor dediği sudan kendisi memurları vasıtasıyla oraya o suyu akıtıyor, tarla sahiplerine satıyor. Üstelik 850 lira bölüm başı para alıyor.  Şeytanın aklına gelmez. Şeytan bunları görse kaçacak yer arar.

Bana ceza kestiniz. Videocu dahil, milletvekili dahil… Devlet kurumunun temsilcileri oraya kaçak yapı yapmışlar. Kaçak yapıdan su akıtmışlar. Akıttıkları suyu para ile satmışlar. En güzeli ne biliyor musunuz, bunun sonunda da HES yapmışlar.  Sanki dün sabah ben geldim. Bütün vebal bende. Allah’tan korkun. Her şeyi yapan siz DESKİ’deki iki memur hakkında suç duyurusunda bulunuyorsunuz”