ENGELLİ HAKLARI, İNSAN HAKLARINDAN AYRILAMAZ

Altı Nokta Körler Derneği Denizli Şubesi Başkanı Kamil Ay, 10 Aralık İnsan Hakları Günü nedeniyle yayımladığı basın bildirisinde, insan onuru, eşitlik ve özgürlüğün; yalnızca hukuki metinlerde yer alan kavramlar değil, günlük yaşamın her alanında somut şekilde hissedilmesi gereken evrensel haklar olduğunu, bu hakların güvence altına alınmasının, devletin, kurumların ve toplumun ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı. 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dile getirdikleri taleplerinin, yaşamın her alanında eşit yurttaşlar olabilmeleri için gereken düzenlemelere işaret ettiğini belirten Ay, “Engelli hakları, insan haklarının ayrılmaz bir parçasıdır ve bu iki kavram birbirinden ayrı düşünülemez. Bu nedenle insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, aynı zamanda engelli bireylerin haklarının da tam anlamıyla güvence altına alınması anlamına gelmektedir” dedi.

DEVLETLERE AÇIK VE BAĞLAYICI GÖREVLER YÜKLÜYOR

Türkiye’nin, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin kabul edildiği 10 Aralık 1948’in mirasını taşırken, aynı zamanda Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ni (CRPD) 2008 yılında imzalayıp onaylayarak engelli bireylerin haklarını koruma konusunda uluslararası taahhüt altına girdiğine işaret eden Ay, “Bu sözleşme, 50 maddeden oluşan kapsamlı bir insan hakları belgesidir ve ayrımcılığın kaldırılması, erişilebilirlik, bağımsız yaşama katılım, bilgiye erişim, eğitime ve istihdama eşit katılım gibi temel hakları güvence altına alır. CRPD’nin; Erişilebilirlik, Bağımsız Yaşam ve Topluma Dahil Olma, Düşünce ve İfade Özgürlüğü ile Bilgiye Erişim, Eğitim, İş ve İstihdam, Siyasal Yaşama Katılım gibi hükümleri, engellilerin hayatın her alanında eşit yurttaşlar olarak var olabilmesi için devletlere açık ve bağlayıcı görevler yüklemektedir.” ifadelerini kullandı.

LÜTUF DEĞİL TEMEL HAK

Anayasa’nın 10. ve 61. maddeleri de devletin engelli bireylerin sosyal hayata tam katılımını sağlama yükümlülüğünü açıkça ifade ettiğinin altını çizen Ay, “Bu yasal çerçeve, engellilerin kamu hizmetlerine, bilgiye, eğitim alanlarına, istihdam olanaklarına ve şehir yaşamına eşit koşullarda erişmesini bir lütuf değil; temel bir hak olarak tanımlar. Bugün, görme engellilerin bağımsız hareket edebildiği, bilgiye ve kamu hizmetlerine engelsiz erişebildiği, sarı çizgilerin kesintisiz olduğu, toplu taşımadan dijital platformlara kadar her alanın erişilebilir tasarlandığı bir kent yaşamı, uygulanabilir ve zorunlu bir hedeftir. Bu vizyonun gerçekleşmesi, ancak uluslararası sözleşmelere, ulusal mevzuata ve insan hakları ilkelerine tam uyumla mümkün olacaktır.” görüşüne yer verdi. Altı Nokta Körler Derneği Denizli Şubesi Başkanı Ay, insan haklarının yalnızca sözde değil, pratikte yaşanması gerekliliğini vurguladı.