KARANLIK TİCARİ TASARIMLAR RADARA GİRDİ
Dijital pazarların yükselişiyle birlikte tüketici davranışlarını manipüle ettiği belirlenen ve dünyada "dark (commercial) patterns" olarak bilinen "karanlık ticari tasarımlar", Reklam Kurulu’nun bu ayki toplantısının ana odağını oluşturduğunu kaydedildi.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bakanlık bünyesinde bulunan Reklam Kurulu'nun 8 Ağustos’ta gerçekleştirdiği toplantıda, vatandaşları mağdur edici ticari fiiller, yanıltıcı reklamlar vehaksız rekabete sebebiyet veren uygulamaların incelendiği belirtildi. Kurulda görüşülen 139 dosyadan 117'sinin mevzuata aykırı bulunup söz konusu reklam ve ticariuygulamalar hakkında durdurma cezası ile birlikte 8 milyon 51 bin 345 TL idari para cezası ve 2 dosyaiçin de ayrıca erişim engeli tedbiri uygulanmasına karar verildiği bildirilen açıklamada, "Böylelikle,Reklam Kurulu tarafından yılın ilk 8 ayında Kurul gündemine alınan toplam bin 392 dosya hakkındagörüş ve değerlendirmelerde bulunulmuş olup, aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespitedilen bin 226 dosya hakkında durdurma cezasının yanı sıra toplam 51 milyon 909 bin 874 TL idari para cezası ve 36dosya için de ayrıca erişimin engellenmesine karar verilmiştir" denildi.
MANİPÜLATİF ARA YÜZ TASARIMLARI
Son zamanlarda dijital pazarların yükselişiyle birlikte karanlık ticari tasarımların Reklam Kurulu'nu radarına girdiği vurgulanan açıklamada, "Tüm dünyada 'Dark (Commercial) Patterns' adıyla bilinen veülkemizde 'Karanlık (Ticari) Tasarımlar' olarak anılan ticari uygulamaların, tüketicilerin ekonomik davranışbiçimlerini önemli ölçüde bozacak şekillerde ortaya çıktığı görülmüş, Kurul'un bu ayki toplantısının anaodağını da 'karanlık ticari tasarımlar' oluşturmuştur. Bu doğrultuda, Ticari Reklam ve Haksız TicariUygulamalar Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle karanlık tasarımlara ilişkin düzenlemeler uygulamayakonulmuştur. İnternet başta olmak üzere dijital ortamlarda tüketicilerin karar verme veya seçim yapmairadesini olumsuz etkileyen ya da normal şartlar altında vereceği kararda satıcı veya sağlayıcı lehinedeğişikliklere yol açmayı hedefleyen manipülatif ara yüz tasarımları, seçenekler ya da ifadeler gibiaraçlarla yöntemler kullanmak dürüstlük kurallarına aykırılık teşkil etmekte olup 'haksız ticari uygulama'olarak kabul edilmiştir" ifadelerine yer verildi.
TÜKETİCİLERİN BİLGİ EKSİKLİKLERİNİ İSTİSMAR EDENLERİN ERİŞİMİ ENGELLENDİ
Reklam Kurulu'nun toplantısında dijital ortamlarda tüketicilerin karar verme veya seçim yapma iradesiniolumsuz etkilemeye yönelik, önceden seçili opsiyonların tüketicilere sunulması, tüketicileri belirlitercihlere yönlendirmek için diğer seçeneklerin zorlaştırılması gibi uygulamalarda bulunan firmalarhakkında yaptırımların uygulandığına işaret edilen açıklamada, "Toplantı içeriğinde, kamu kurumu olduğuizlenimi vererek finansal okuryazarlığı düşük olan tüketicilerin tecrübe ve bilgi eksikliklerinin istismaredilmesi sonucu mağduriyetlerine neden olabilecek muhatap hakkında tedbiren durdurma ve erişiminengellenmesi kararı alınmıştır. Bakanlık olarak, manipülatif uygulamalar sebebiyle haksız rekabete,ticaret etiğine aykırı ve mağduriyet oluşturabilecek durumlardan tüketiciler ayrıştırılarak, tüketicitercihlerinin şeffaf ve doğru bilgi akışı çerçevesinde gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır" ifadelerikullanıldı.




