SÖZLEŞMELİ TARIMDA ARABULUCULUK ŞARTI GETİRİLDİ

Tarımda sözleşmeli üretim modelinde yaşanan hukuki anlaşmazlıkların çözümünde yeni bir dönem başladı. Artık bu tür anlaşmazlıklarda doğrudan dava açmak mümkün olmayacak. Öncelikle arabuluculuk sürecinden geçilmesi gerekecek.

Resmi Gazete'de Yayınlandı

1 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete'de Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan "Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Doğan Hukuk Uyuşmazlıklarına İlişkin Arabuluculuk Yönetmeliği" ile bu değişiklik resmiyet kazandı.

Dava Açma Şartları

Yeni yönetmelikle, sözleşmeli tarım uyuşmazlıklarında dava açmak isteyen davacının, arabuluculuk sürecinin sonucunda anlaşma sağlanamadığına dair bir tutanağı mahkemeye sunması gerekiyor. Bu tutanak, arabuluculuk faaliyetinin sonucunu gösteren ve arabulucu tarafından onaylanmış olmalı.

Arabuluculuk Süreci

Arabulucuya yapılan başvurunun sonuçlandırılma süresi oldukça kısa tutuldu. Arabulucu, başvuru aldığı tarihten itibaren en fazla iki hafta içerisinde süreci tamamlamakla yükümlü. Ancak zorunlu durumlar söz konusu olduğunda, bu süre arabulucu tarafından bir hafta daha uzatılabilecek.

Uygulamanın Başlangıcı

Bu yeni uygulama, 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren açılacak olan davalarda geçerli olacak. Bu tarihten önce açılan davalarda eski yönetmelik hükümleri uygulanacak.

Dava Şartı Olarak Arabuluculuk

Yönetmeliğin “Dava şartı olarak arabuluculuk” başlıklı 4.maddesi şöyle:

1- Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.

2- Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir.

3- Dava dilekçesi içeriğinden açıkça arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde derhal herhangi bir usulü işlem yapılmadan ve duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.

Arabulucu nasıl görevlendirilecek?

Yönetmeliğin 5. Maddesinde ise arabulucunun nasıl görevlendirileceği düzenleniyor.

Madde şöyle: “Arabulucu, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu başkanlıklarına bildirilen sözleşmeli üretim konusunda uzmanlık eğitimi almış olan arabulucular listesinden adliye arabuluculuk bürosu tarafından puanlama yöntemiyle belirlenir. Ancak tarafların listede yer alan herhangi bir arabulucu üzerinde başvuru sırasında anlaşmaları hâlinde taraflar veya tarafların imzasını taşıyan bir tutanakla beraber üzerinde anlaşılan arabulucu, durumu adliye arabuluculuk bürosuna bildirdiğinde bu arabulucu görevlendirilir. Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklarda liste dışından bir arabulucu görevlendirilemez.

Tarımsal üretim sözleşmesi alanında uzmanlık eğitimi alan arabulucu bulunmaması durumunda diğer arabulucular görevlendirilir.”