DENİZLİ EMLAK PİYASASI 2024’TEN UMUTLU DEĞİL

Capital Gayrimenkulun sahiplerinden Mehmet Tarık Korkmaz, 2023 yılı Denizli emlak piyasasına dair bilgiler aktardı. Geçtiğimiz yılın ilk yarısında kredilerin açık olması ve enflasyonun daha düşük olması nedeniyle nispeten verimli geçtiğini ifade eden Korkmaz, “2023 yılının ilk 6 ayında vatandaşlar, daireye ulaşmada çok fazla zorlanmadılar. Kredi düşüklüğü, fiyatların bu kadar yüksek olmaması en büyük etkendi” diye konuştu.

“YÜZDE 100’ÜN ÜZERİNDE ARTIŞ MEYDANA GELDİ”

2023 yılının ikinci yarısında dolardaki ve inşaat malzeme fiyatlarındaki yükselişin fiyatları etkilediğini belirten Korkmaz, “Daire fiyatları da afakî artış gösterdi. Örneğin 1+1 olarak 700 bin liraya sattığımız daireye şu anda 1 milyon 550 bin lira gibi rakam isteniyor. Yani yüzde 100’ün üzerinde bir artış meydana getirdi. Bu artış sebebiyle emlak piyasası yavaşlamaya başladı. Faizlerdeki artışlarla birlikte şu anda kişilerin bütçelerine uygun bir daire bulabilme olasılığı neredeyse ortadan kalktı. 100 metrekare 2+1 daire, bölgesine göre değişmekle birlikte inşaat maliyeti en kötü ihtimalle 10-12 lira arasına geldi. 100 metrekare dairenin maliyeti arsa payı haricinde 1 milyon 200 bin lira oldu. Arsa payını da eklediğimizde ortalama 1 milyon 900 bin lira maliyet çıkıyor. Müteahhitin de yüzde 10 gibi kar payını koyarsak, 2 milyon 100 bin lira gibi bir satış rakamı ortaya çıkıyor. Bu oran meskenine, yerine ve konumuna göre değişiyor” şeklinde ifade etti.

FİYATLAR YÜKSELDİ, SATIŞLAR DÜŞTÜ

Şu anda en kötü dairenin ortalama 2 milyondan başladığını ifade eden Korkmaz, şunları kaydetti: “Bulunduğu semt ve konumuna göre değişmekle birlikte fiyatlar, 6-7 milyona kadar çıkabiliyor. 2023’ün ikinci 6 ayından itibaren çok ciddi bir fiyat yükselmesi meydana geldi. Bu da satışları olabildiğince aşağı çekti. Bir emlak ofisi ya da bir müteahhit ayda ortalama 2-3 daireyi rahatlıkla satabilirken şu anda ayda bir tane daire satmasına mucize olarak görüyor. Emlak ofisi arkadaşlarımızla da konuştuğumuzda neredeyse 6 aydır satış yapmayan emlakçı arkadaşlarımız var. Çünkü uygun mal çıkmıyor. Müşterilerin de bütçeleri belli. Mevduatta da ciddi anlamda bir kayış meydana geldiği için 1 milyon lirası olan bile ‘Apart alıp, ayda 5 bin lira kira alacağıma, kiracının derdiyle uğraşacağıma vadeye yatırırım. 40-45 lira net getiri sağlarım’ diyor. Müşteri açısından bakıldığında doğru bir hareket. Bu sürecin geçici olduğu, 1 milyon liranın mutla değer kaybedeceği göz önüne alınmadığı için insanlar haklı olarak geçici süreçte en azından 40-45 bin lirayı iyi rakam olarak görüp, vadeli mevduata doğru kaymakta.”

“EMLAK PİYASASI DARA DÜŞTÜ”

İnsanların mevduata kaymasıyla birlikte emlak piyasasının iyice dara düştüğünü söyleyen Korkmaz, “Son 2 ayda birçok müteahhitimizin dairesine telefon dahi gelmediği kendileri tarafından lansedildi. Böylece insanlar, elindekileri koruyabilmek, eski dairede oturuyorsa yenisini almaktan ziyade tadilata girmek, yeni bir daire için de bekleme sürecine girmek gibi yollara giriyor. Kredi ile iş yapan müteahhitler varsa, kredi döneminin gecikmelerine yol açtı. Bu da zararına satışları meydana getirdi. Şu anda en kötü dairenin maliyeti 10-12 bin lira, orta halli dairelerin maliyetleri 14-15 bin liraya buluyor. Lükse girildiğinde de sonu yok” şeklinde konuştu.

“2023 YILININ İKİNCİ 6 AYI ÇOK CAN YAKICI GEÇTİ”

2023 yılının ikinci 6 ayının çok can yakıcı geçtiğini söyleyen Korkmaz, “Birçok müteahhit arkadaşımızın, elindeki işi bitirdikten sonra uzun süre inşaat yapmama, ellerindeki nakitleri mevduata yatırma kararı aldığını biliyorum. Emlak ofisindeki arkadaşlarımızdan şu dönemde çok zor durumda olanlar var. Kapatmak isteyenler, başka bir iş arayışlına giren arkadaşlarımız var. Denizli’de bin tane emlak ofisi varsa bunların yaklaşık 5-6 yüzü batma noktasına gelmiştir. Ofis giderlerini karşılamakta çok zorluk çekmekte. Müteahhit arkadaşlarımız da öyle. Onlar da ne yapacaklarını şaşırmış durumdalar. Örnek olarak 1 milyon lira kredi çeken bir kişi, şu anda 3 milyon 700 bin lira geri ödemekte. Yani 2 milyon 700 bin lira faiz ödüyor. Bu da kimsenin işine gelmiyor. Kişiler, 2023 yılının son 6 ayında ağırlıklı olarak mevduata girdi. Bundan kaynaklı olarak piyasada daralma geldi. Fiyatlar yüzde 10-12 dolaylarında geri geldi” dedi.

“2024’TE FİYATLAR DÜŞMEZ”

2024 yılında fiyatların düşmeyeceğini tahmin ettiklerini belirten Korkmaz, şunları aktardı: “Çünkü maliyet oranı çok yüksek olduğu için zararına satışlar meydana gelebilir ama bu oran yüzde 2 ya da 3’tür. Zararına satışların yüzde 5’i geçeceğini sanmıyorum. Bu da müşterilerimizin eline gelecek bir potansiyel olmaz. Örnek verecek olursak; 5 milyonluk bir daire satılığa çıktı. Müteahhidin o gün için bir ödemesi var. Çevresindeki insanlara söyler, 4 ya da 3,5 milyona kendi çevresindeki insanlara verir geçer. Çünkü o an para lazımdır. Bu da kredi ile iş yapanlar için geçerlidir. Gerisi için böyle bir şeye gerek yoktur. Fiyatlar yüzde 1-2 olarak geri gelebilir ama aşırı bir düşüşün yaşanacağını sanmıyorum. Maliyetler arttıkça fiyatların da yükseleceğini düşünüyorum. Müşterilerimiz, fırsat buldukları yerde, uygun gördükleri daireleri almalarında hiçbir sakınca yoktur”