TL MEVDUATIN PAYINDA 7 YILIN ZİRVESİ GÖRÜLDÜ
Türkiye'de hanehalkının TL mevduata dönüşü, 10 trilyon liralık hacimle yeni bir rekor getirdi. Standart TL mevduat, toplam içinde yüzde 55,78 oranına ulaşarak 7 yılın en yüksek seviyesini gördü.
Sıkı para politikası ve yüksek faiz oranları, vatandaşları yeniden TL mevduata yönlendirdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 25 Ekim haftasında TL mevduat oranı yüzde 55,78’e ulaşarak, 2017’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Bu oranın artmasında istikrarlı döviz kuru, dalgalı borsa ve yüksek faiz oranlarının etkisi olduğu belirtiliyor. Bu artışla, standart TL mevduatın hacmi tarihte ilk kez 10 trilyon lirayı aşarak 10,05 trilyon liraya ulaştı.
KKM VE DÖVİZ MEVDUATLARINDA DÜŞÜŞ SÜRÜYOR
Standart TL mevduattaki bu artışa karşın kur korumalı mevduat (KKM) hacmi 1,37 trilyon liraya gerilerken, döviz cinsi mevduatın oranı yüzde 36,6’ya düştü. Böylece toplam mevduat içinde kur riski taşıyan hesapların oranı yüzde 44,22’ye geriledi. Bu oran, döviz talebinin yoğun olduğu ve düşük faiz politikasının uygulandığı Haziran 2022'de yüzde 72,81 gibi yüksek bir seviyeye ulaşmıştı. O dönem standart TL mevduatın payı ise yüzde 27,19 seviyesindeydi.
MERKEZ BANKASI'NIN KUR POLİTİKASI VE TL’YE GÜVEN STRATEJİSİ
Merkez Bankası, döviz kurunu dengeleyerek enflasyonla mücadele kapsamında TL’ye güveni yeniden kazanmayı hedefliyor. Kur korumalı mevduattan çıkış stratejisini de sürdüren Merkez Bankası, döviz alımlarını azaltarak piyasa istikrarını sağlama yoluna gidiyor. Kredi derecelendirme kuruluşları da bu gelişmeyi, ekonominin yeniden denge kazanması yönünde olumlu bir işaret olarak değerlendiriyor.
DÖVİZ MEVDUATLARI VE TL MEVDUATLARIN PAYINDA DEĞİŞİM
KKM ve döviz mevduatlarındaki düşüşe paralel olarak, 2024 yılı başında yüzde 42,15 olan TL mevduat oranı, 25 Ekim itibarıyla 13,6 puan artışla yüzde 55,78’e ulaştı. Bankalar, politika faizlerinin yıl sonunda veya 2025 başında düşmesi beklenen oranları şimdiden fiyatlamaya başlamış durumda. Son haftalarda 1 ila 3 ay vadeli mevduat faizleri yüzde 40 seviyelerinde kalırken, 6 aydan uzun vadelerde ise yüzde 30 seviyesine ulaşıyor.
STOPAJ ORANLARI ARTTI, NET ETKİSİ BEKLENMİYOR
Cumhurbaşkanlığı kararı ile TL mevduat stopaj oranlarında 2,5 puanlık artışa gidildi. Ancak bu artışın kredi ve mevduat faizlerine doğrudan bir etkisi öngörülmüyor. Vergi artışıyla devletin gelirleri yükselirken, bankaların maliyetlerinde değişiklik yaratmayacağı tahmin ediliyor.