HAFRİYAT SAHASI SORUNU ÇÖZÜLDÜ

Sayıştay Başkanlığı, Denizli Büyükşehir Belediyesinin 2023 yılı denetim raporunu açıkladı. Önceki dönem belediye başkanı Osman Zolan dönemine ilişkin bulguların yer aldığı raporda; personel durumundan belediyenin doğrudan hissedar olduğu şirketlere, 2023 Yılı Bütçe Gelir ve Giderleri ile bunların üç yıllık seyrinin yer aldığı bulgularına yer verildi. Denizli Büyükşehir Belediyesinin 2023 yılına ilişkin geçerli finansal raporlama çerçevesi kapsamındaki mali rapor ve tablolarının, 10 bulgu hariç tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varıldığı kaydedildi.

Raporda yer verilen bulgulardan birisi, "Taşınmazların Kaydına İlişkin İşlemlerin Yerine Getirilmemesi ve Fiili Duruma Göre Muhasebe Kayıtlarının Düzeltilmemesi" olurken, belediye adına tapuda kayıtlı olan taşınmazlar için envanter çalışmalarının tamamlandığı ancak taşınmazların kaydına ilişkin kayıt formlarının hazırlanmadığı ve bu formlar esas alınarak düzenlenmesi gereken taşınmaz icmal cetvellerinin düzenlenmediği bilgisine yer verildi.

YANGIN SİGORTASI VERGİLERİ EKSİK

Denetim raporunda diğer bir bulgu, ‘Yangın Sigortası Primi Tahsil Edilen Poliçeler Üzerinden Ödenmesi Gereken Yangın Sigortası Vergilerinin Eksik Beyan Edilmesi Nedeniyle Belediyenin Gelir Kaybına Uğraması’ olarak açıklandı. Sigorta şirketlerince yangın sigortası primi tahakkuk ettirilen poliçeler üzerinden tahsil edilen yangın sigortası vergisi tutarlarının eksik beyan edilmesi nedeniyle İdarenin gelir kaybına uğradığının görüldüğüne işaret edildi.

Belediye gelir hesapları üzerinde yapılan incelemede; 2023 yılı içerisinde sigorta şirketlerinin beyanı üzerine toplam 2.972.143,57 TL tutarında Yangın Sigortası Vergisi tahsilâtının yapıldığı belirtildi. Raporda:  "Denetime konu aynı dönem için sigorta şirketleri tarafından Denizli Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer alan menkul ve gayrimenkuller için düzenlenen yangın sigortası teminatı içeren poliçelerinden tahsil edilen yangın sigortası prim tutarının 103.174.097,20 TL olduğu bildirilmiştir. Buna göre, Denizli Büyükşehir Belediyesince 2023 hesap yılı için Yangın Sigortası Vergisi’nin 7.345.266,15 TL eksik tahsil edildiği anlaşılmaktadır." denildi. Belediyelerde görevli gelir şube müdürlerinin vergi incelemesi hariç vergi dairesi müdürlerine tanınan diğer tüm yetkileri kullanabilme olanağı sağladığına işaret edilen raporda, "Bu kapsamda, gelir şube müdürlerinin Vergi Usul Kanununda tanımlanan yoklama, bilgi toplama/isteme, ceza kesme ve uzlaşma yetkilerini kullanma imkânları bulunmaktadır" ifadelerine yer verildi.

Bulgu üzerine Büyükşehir Belediyesi tarafından eksik beyanda bulunduğu tespit edilen sigorta şirketlerinden resmi yazı ile açıklama talep edildiği, ancak şirketler tarafından iletilen cevabi yazılarda sigorta şirketlerine iletilen yangın sigortası poliçlerine ilişkin verilerin şirket kayıtlarında yer alanlar ile uyuşmadığının ifade edildiği belirtilen raporda, bulguya esas değerlendirmelerin denetim dönemi içerisinde Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliğinden resmi yazışma neticesinde elde edilen veriler dayanak alınarak yapıldığına işaret edilerek, "Sonuç itibarıyla, sigorta şirketleri tarafından yangın sigortası teminatı içeren poliçelere ilişkin bilgilerin zamanında ve eksiksiz olarak Merkez’e bildirilmelerinin ve Belediyenin de bu veriler üzerinden kendisine yapılan beyanların doğruluğunu kontrol etmelerinin söz konusu vergi alacağının tahakkuk ve tahsilatının eksiksiz yapılabilmesi için daha uygun olacağı düşünülmektedir." ifadeleri kullanıldı.

HAFRİYAT DÖKÜM SAHASI YOK

Sayıştay raporunda yer alan bir diğer bulgu ise "Hafriyat ve İnşaat Atıkları Döküm Sahasının Belirlenmemesi" konusu oldu. Sayıştay'ın 2022 yılı denetim raporunda da dikkat çekilen bu bulgu ile ilgili olarak, "İdarenin büyükşehir belediyesi olduğu 2014 yılından bu yana henüz bir hafriyat sahası belirlenemediği ve bu nedenle kurumun ciddi miktarda gelir kaybına maruz kaldığı görülmüştür" denildi.

Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun idareye hafriyat toprakları ve inşaat/yıkıntı atıklarının takip ve kontrolü ile hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, taşınması ve bertaraf bedelini belirleme hususunda önemli görev ve yetkiler verdiğine işaret edilerek, "2023 yılı mali işlemlerinin incelenmesi neticesinde; İdare tarafından kurulan veya işletilen bir hafriyat toprağı ve inşaat atığı döküm ve bertaraf sahasının bulunmadığı, büyükşehir belediyesi ücret tarife cetvelinde hafriyat toprağı ve inşaat atığı toplama, taşıma ve bertarafına ilişkin bir ücret belirlenmediği, hafriyat toprağı ve inşaat atıklarını toplama ve taşımaya ilişkin idarece yetkilendirilmiş bir kuruluş olmadığı için kamuoyuna ilan edilemediği; bundan dolayı mücavir alan sınırları içerisinde gerçekleştirilmekte olan hafriyat toprağı ve inşaat atıklarının taşınması, biriktirilmesi ve bertarafı faaliyetlerinin denetlenemediği; yıl içinde biriken, toplanan ve bertaraf edilen hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarına ilişkin istatistiki bilgi elde edilememesi sebebiyle yıl sonlarında Valiliğe bildirim yapılamadığı tespit edilmiştir" denildi.

Hafriyat toprakları ve inşaat atıklarının takip ve kontrolünün çevresel etkilerinin de oldukça önemli olduğuna işaret edilen raporda; "Bu sebeple kamu idaresi açısından hafriyat atıklarını bertaraf, takip ve kontrolü ile ilgili tedbirlerin alınmaması hem çevre kirliliğine sebep oluşturabilecek risk barındırmakta hem de kurum için önemli bir gelir kaynağından yararlanılamamasına neden olmaktadır" ifadelerine yer verildi.

Kamu idaresi tarafından iletilen cevapta, hafriyat döküm alanı olarak kullanılacak sahanın belirlenmesine yönelik olarak gerekli imar planı değişikliklerinin yapıldığı ve sahanın kullanıma açılabilmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından alınması gerekli izne ilişkin işlemlerde sona yaklaşıldığı ve 2024 yılı içerisinde sahanın işletmeye açılmasının planlandığının ifade edildiği belirtilen raporda, "Sonuç olarak, imar planlarında hafriyat döküm alanı olarak kullanılmasına karar verilen sahanın işletmeye açılabilmesi için Kamu İdaresi cevabında değinilen yasal sürecin yakından takip edilerek sahanın bir an evvel işletmeye açılarak bahse konu eksikliğin ortaya çıkardığı çevresel risklerin ve ekonomik kayıpların mümkün olan en kısa sürede ortadan kaldırılması gerekmektedir" ifadeleri kullanıldı.

HAFRİYAT SAHASI SORUNU ÇÖZÜLDÜ

Diğer yandan Sayıştay raporunda da işaret edilen hafriyat döküm sahası sorununun çözüldüğü ortaya çıktı.

Kentte daha önce belirlenen hafriyat döküm sahasının tamamen dolması üzerine yeni bir çalışma başlatılmış ve Bozburun’da uygun bir alan bu hizmet için belirlenmişti. 31 Mart yerel seçimlerinin ardından göreve gelen Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu döneminde çözüldüğü belirtildi. Çavuşoğlu kendi dönemlerinde bu konuya ilişkin çalışma yaptıklarını, kentteki inşaat ve hafriyat atıklarının bertaraf edilebilmesi amacıyla bir alan oluşturulduğunu, bölgede sistemli ve kayıtlı bir çalışma yürütüldüğünü kaydetti.

Diğer yandan Denizli Büyükşehir Belediyesi önceki yıllarda hafriyat sahası işletmesini, Denizlispor Kulübü’ne gelir sağlanması amacıyla devretmiş, alan uzun süre yeşil siyahlı kulüp tarafından yönetilmişti.