İHA’LARDA KULLANILABİLECEK MOTOR ÜZERİNDE ÇALIŞIYORLAR

PAÜ’lü akademisyenler üniversitenin Teknoloji Fakültesi bünyesinde kurulan araştırma ve test laboratuarında, insansız hava araçlarında da kullanılabilecek yerli bir motor tasarımı üzerinde çalışıyor. TÜBİTAK’ın desteklediği projeyi Otomotiv Mühendisliği bölümünden Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Öztürk, Prof. Dr. Can Özer, Dr. Oğuzhan Doğan, Dr. Mustafa Aydın ile Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Köroğlu yürütüyor.

Projede iki zamanlı motor ile düşük yakıt tüketimi ve düşük emisyon salımı planlanıyor. Özellikle düşük yakıt tüketiminin savunma sanayi için aranan bir özellik olduğu belirtiliyor. Prof. Dr. Öztürk özellikle savunma sanayinin ihtiyacı olan İHA’larda kullanılabilecek bir proje üzerinde çalıştıklarını kaydederken, elektrikli taşıtlarda menzil artırıcı sistemlerde kullanım açısından yüksek özgül güç değerlerine sahip olması beklendiğini ifade etti.

PROJEYE İLİŞKİN BİLGİ VERDİ

Öztürk üzerinde çalıştıkları projeye ilişkin şu bilgileri verdi:

* İki zamanlı motorlar teorik olarak yüksek güç değerlerine sahip olsa da, pratikte bu güç yoğunluğuna ulaşılamamakla birlikte, yağlama problemleri ve yüksek emisyon değerleri sebebiyle dört zamanlı motorlara göre daha az tercih edilmektedir.

*Proje kapsamında geliştirilmesi hedeflenen iki zamanlı motor ile süpürme sürecinin sabit hacimde gerçekleştirilmesi ile bir çevrimde daha yüksek iş değerlerine ulaşılması güç artışına olan sağlayacaktır.

* Genişleme sürecinin hacimsel artışı ile termik verimde ve süpürme ile tutma süreçlerinin geliştirilmesi ile emisyonlarda iyileşme beklenmektedir. Piston yan yüzey kuvvetlerinin azaltılması projenin bir diğer amacı olup, böylece sürtünme ve dolayısıyla yağlama gereksinimleri de azaltacaktır.

* Aşırı doldurma tekniklerinin kullanılacağı bu motorda yağın motora giren hava ile karışımı engellenerek yağlama yağı tüketimi ve emisyonların düşürülmesi olanaklı olacaktır. Düşük sıcaklık yanma stratejileri çalışılarak soğutma sistem ihtiyacının azaltılması ve daha yüksek verimlerin elde edilmesine yönelik araştırmalar yapılacaktır.

* Gerekli sistem ihtiyacının azaltılması boyutların küçültülmesine, düşük hacim ve kütleli enerji sistemlerinin oluşturulmasına olanak sağlayacaktır. Böylelikle, dört zamanlı motorlara eşdeğer emisyon değerlerine sahip bununla birlikte daha yüksek özgül güç üreten bir içten yanmalı motor ile mikro-mobilite araçlar ve İHA gibi sistemlerin enerji ihtiyaçlarına çözüm sağlanmış olacaktır.