MİKRO FİRMA SAYISI ARTIYOR, KOBİLER KÜÇÜLÜYOR
COVID-19 pandemisi sonrası Türkiye ekonomisinde dikkat çeken bir değişim yaşanıyor. Mikro işletmelerin sayısı hızla artarken, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) sayısında ciddi bir azalma gözleniyor. SGK istatistikleri, işletme yapısındaki dönüşümü net bir şekilde ortaya koyuyor.
Pandemi sonrası dönemde tek kişilik işletmelerde rekor artış yaşandı. Özellikle adrese teslim hizmet veren marketler, kargo ve kurye şirketlerinin artışıyla birlikte bireysel girişimler hız kazandı. SGK verilerine göre, sadece 2022’den itibaren 1 ve 2 kişilik işletme sayısı 55 binin üzerinde artış gösterdi. Bunun yanında, temizlik hizmetlerinde sağlanan sigorta kolaylığı da bu artışı destekledi.
Buna karşın, 4-6 kişi çalıştıran küçük işletmelerin sayısı aynı dönemde 14 bin 410 adet azaldı. 4-49 kişi çalıştıran işletmelerin çalışan sayısında da genel bir gerileme kaydedildi. Küçük işletme sayısındaki bu düşüş, pandeminin ardından yüksek enflasyon döneminde iş yapma maliyetlerinin artmasıyla ilişkilendiriliyor.
BÜYÜK İŞLETMELER SABİT KALDI
SGK’nın istatistikleri, büyük işletmelerin istihdam ve sayı bakımından neredeyse sabit kaldığını ortaya koyuyor. 500 ve 1000’den fazla istihdam sağlayan işletme sayısında 2022’den 2024’e kadar sadece 1 adetlik bir artış yaşandı. 750-999 kişi çalıştıran işletme sayısı ise aynı dönemde 4 adet azaldı. Bu, büyük işletmelerin sayısında önemli bir büyüme olmadığını, özellikle pandemi sonrası dönemde işyerlerinin gelişiminde durgunluk yaşandığını gösteriyor.
KOBİLERİN BÜYÜME POTANSİYELİ SINIRLI
KOBİ’lerin büyüme potansiyeli açısından önemli göstergelerden biri olan istihdam sayısı da salgın sonrası dönemde dikkat çekici bir durgunluk sergiliyor. 2010 yılı ile karşılaştırıldığında, büyük ölçekli işletmelerde bazı artışlar olsa da pandemi sonrası dönemde bu büyümenin durduğu görülüyor.
TEK KİŞİLİK FİRMALAR EKONOMİDE YENİ TRENDİ YARATIYOR
Özellikle online alışverişin yükselişi ve kargo sektöründeki genişlemeyle birlikte bireysel girişimlerin mikro firma yapısında yoğunlaştığı belirtiliyor. Bu firmalar, ekonomik dönüşümün yeni bir boyutunu oluştururken, aynı zamanda istihdam açısından da farklı bir yapı ortaya koyuyor.