Sağlıklı beslenmek isteyenlerin yeri

Glutensiz ürün satışına başlayan Seferoğlu Buğday Sanatları işletme sahibi Ali Sazkaya faydalarının saymakla bitmediğini söyledi ve önemli açıklamalarda bulundu. Sazkaya, “Glutensiz beslenme diyetleri son yıllarda oldukça popüler. Gluten hassasiyeti ya da enteropatisi olan kişilerde, çölyak hastalarında glutensiz beslenme çok önemli.

Ancak sağlıklı kişilerin de sadece zayıflamak amacıyla glutensiz beslenmesi doğru mu, fayda mı getirir ya da zarar mı verir bu konuda oldukça tartışma var.

GLUTEN İNTOLERANSI NEDİR?

Gluten sözcüğü aslında kökenini İngilizce’de tutkal (glue) sözcüğünden alır. Tahılların yapısında bulunan 30 civarında proteinden biri, aslında bir protein grubu.

Tahıllarda tohum kısmında endosperm bölümünde nişastayla birlikte bulunur.Bu gruptaki iki önemli protein, glutein ve gliadin.

Bu iki protein su ile karşılaştığında yapışkan, tutkal kıvamı alır, sindirimi güçleşir. Bir bölüm insanda genetik ve çevresel etkenlere bağlı duyarlılık gelişebilir. Duyarlılığa neden olan asıl protein sorunları aksine gliadin.

Gluten grubu proteinleri ile oluşan sindirim sistemi alerjilerinin iki tipi var. Gluten intoleransı ve gluten enteropatisi yani çölyak.

Gluten intoleransı ya da duyarsızlığı daha hafif bir form. Bu gruptaki kişiler az miktarda gluten alabilir ama gluten miktarı artarsa şişkinlik, gaz, sindirim güçlüğü, hazımsızlık, yorgunluk bulguları olur.

GLUTEN ENTEROPATİSİ (ÇÖLYAK HASTALIĞI) NEDİR?

Asıl önemli grup gluten enteropatisi ya da popüler adıyla çölyak hastalığı. Çölyak bir otoimmün hastalık; gluten alımında bağırsakta vücudun savunma sistemi müthiş bir reaksiyon veriyor. Bağırsak cidarında enflamasyon başlıyor, emilimin olduğu villuslar siliniyor, sindirim bozuluyor.

Bu hastalarda sürekli ishal, karın ağrısı, mide bulantısı, gaz gibi şikâyetler oluyor. Hastalık ilerledikçe makro ve mikro besin öğelerinin emilimi bozuluyor, yetersiz beslenme ortaya çıkıyor.
Çölyak alerjisi genel olarak yaşamın ilk yaşlarından itibaren başlar, gluten içeren yiyecekler kesilince tüm semptomlar düzelir, glutenli diyet alımına devam edilir ve tedavi edilmezse önemli hasar veren, yaşamı tehdit eden bir hastalık.

GLUTEN İNTOLERANSI TANISINDA NEREDE HATA YAPILIYOR?

Toplumdaki çölyak oranı yaklaşık % 1 civarında. Ancak son yıllarda yaygınlaşan gıda testleri uygulananların neredeyse tamamında “gluten intoleransı” tanısı konuluyor.

Doğal olarak da bu sonuçları topluma uyarladığımızda gluten intoleransı karşımıza dünyanın en yaygın, en popüler sağlık sorunlarından biri olarak çıkıyor.

Sindirim sisteminden şikâyeti olan, gazı, şişkinliği, hazımsızlığı olan herkes kendine gluten intoleransı tanısı koyuyor, glutensiz beslenme programına geçiyor.

Bütün bunların etkisiyle, son zamanlarda burada vurgulanması gereken iki önemli konu var. Birincisi, sadece gıda tolerans testleri ile tanı koymak doğru değil. Çünkü gıda intolerans testlerinin çoğu spesifik değil. IgG, alerjik reaksiyonu değil kişinin bu gıdayla karşılaşıp karşılaşmadığını gösteriyor.

Bir tahıl ülkesi olarak, tahılın bol tüketildiği toplumda bu testlerde bu sonucun yüksek çıkması doğal, bu reaksiyonları gerçek gluten intoleransına bağlamak doğru değil. Hele ki çölyak hastalığı tanısı koymak tamamen yanlış.

Çölyak hastalığı tanısı kanda antikor testleri (Antigliadin AB, Antiendomisyum Ab vb.) ile konulur.
Buradan iki sonuç çıkarmak mümkün. Birincisi gluten intoleransı toplumda sanıldığı kadar yaygın değil, ikincisi sindirim sisteminde şişkinlik, gaz, hazımsızlık, karın ağrısı, bulantı gibi şikâyetler başka birçok hastalıkta olabilir, yanlış tanı ile onları atlamamak gerek.

Glutensiz ürünlerimizden almak isteyen herkesi Lise Caddesi’ndeki pastanemize bekliyoruz.”dedi.

BÜLENT TETİK