SÜT FİYATLARI DURDURULAMIYOR
Süt arzının yetersizliği fiyatların kontrol edilemez duruma gelmesine neden oldu.
Üreticiler iki bölge toplantısında fiyatları sabitlemeye çalışsa da piyasa fiyatları yerinde durmadı. Köy-Koop Denizli Bölge Birliği Başkanı Mehmet Varol dişi hayvanların kesime gönderilmesinden sonra arzda yaşanan sıkıntının raflara yansıyacağını, süt krizinin kapıda olduğunu söyledi. Varol, “Süt fiyatı 10 günde yüzde 14 arttı. Henüz market raflarına yansımadı ama bir aya kadar 30 liranın altında süt olmayacak” diye konuştu. Geçtiğimiz yıl süte istediği fiyatı alamayan ve zarar eden üretici dişi hayvanlarını kesime gönderince bu yıl süt arzında yüzde 30 düşüş gözlendi. Son aylarda kesime gönderilen hayvanların yüzde 45’ini dişilerin oluşturduğunu söyleyen Köy-Koop Denizli Bölge Birliği Başkanı Mehmet Varol, “Kaçınılmaz olarak süt üretiminde düşüş yaşandı” diye konuştu. Ulusal Süt Konseyi’nin ve Cumhurbaşkanlığı Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme Komitesi’nin süt fiyatını kontrol edemediğini savunan Varol, “Sütün kendi piyasası oluştu. Üretim talebe yetmiyor. Bu nedenle ürün satın alan sanayici sosyal medyadan fiyat belirler oldu” diye konuştu.
‘İKİ KEZ SÜT FİYATI BİLERLENDİ AMA…”
Sütteki kaosun fiyat istikrarının da önüne geçtiğini belirten Varol, “Tarım Bakanlığı durumun farkında ama çabalarına rağmen süte üreticinin istediği fiyatı Hazine Bakanlığından alamadı. Bu durum üreticinin hayvanlarını kesmesine neden oldu. Sütte fiyat istikrarı ortadan kalktı. Üretici birliklerinin çabası yeterli olmadı, uyarıları zamanında dinlenmedi. Süte zam yapılmazsa inekleri kaybederiz dedik, kimseye dinletemedik. Ekim ayında Denizli’de Kasım ayında Burdur’da bölge üreticileri iki kez toplantı gerçekleştirip fiyat belirledi. Fakat piyasa bir hafta içinde belirlenen fiyatın da üstüne çıktı. Artık piyasa kendi fiyatını belirliyor” ifadelerini kullandı.
‘SİSTEMDE VAR GİBİ GÖRÜNEN HAYVANLAR ARTIK YOK’
Türkiye’de kesilen inek sayılarına dair ellerinde veri olmadığını söyleyen Varol, “TÜİK verilerine göre yüzde 10 süt kaybı var ama bu doğru değil. Onu üçle çarpmak gerekir. Kesim rakamlarını bilmiyoruz. Artık veriler beyana dayalı olarak alınıyor. Ahırlarda var gibi görünen hayvanların aslında çoğu çoktan kesildi. Üretici bildirim yapmadığı için sistemde var gibi duruyor. Büyük sıkıntı var. Sütün bu durumda olmasının nedeni zamanında zammı vermeyen Maliye Bakanı Nurettin Nebati’dir. Süt olmadığı için piyasada işlenmemiş soğuk süt fiyatı 10 lira 50 kuruşları gördü. Az olan malın müşterisi çok olur. Talep fazla olduğu için fiyatlar artıyor” diye konuştu.
‘RAFLARDA SÜT FİYATI 30 LİRAYI BULUR’
Türkiye’nin canlı hayvan ithal etmek zorunda kaldığını belirten Varol sözlerini şöyle sürdürdü; “Türkiye’de üretilen tereyağın maliyeti 170 lira. Şimdilik ithal tereyağı raflarda yer alıyor. Bu sürdürülebilir bir durum değil. Süt sorununu çözebilmek için yağlı süt tozu ithalatı gerekecektir. Dövizin yüksek olduğu bu ortamda o da pahalıya mal olacaktır. Sütte son 10 günde yüzde 14’lük fiyat artışı oldu. Bu henüz raflara yansımadı ya da kısmen yansıdı. Özellikle Ocak ayından sonra süt ve süt ürünlerinde ciddi bir fiyat artışı olacaktır. Şu anda raflarda 23 liranın altında süt yok. Bir ay içinde 30 liranın altında süt bulamayacağız”
‘ÜRETİCİ: SÜT FİYATI ARTTI AMA MALİYET DE ARTTI’
Pamukkale ilçesine bağlı Develi Köyü üreticilerinden Muhammet Öztürk, yaptığı açıklamada; “Çevremizde çok fazla üretici dişi hayvanlarını kesime göndermek zorunda kaldı. Dişi hayvan sayısı çok düştü. Biz kendi kooperatifimizdeki tonajlardan biliyoruz ki süt üretiminde ciddi bir düşüş var. Bu bölgede yüzde 50 üretim kaybı oldu. Üretici şu an için kazanıyor ama yarın ne olacağını biz de bilmiyoruz. Süte zam geldiğinde yem fiyatları da artıyor. Yeme kısa süre önce yüzde 20 civarında zam geldi. Bir ton samanı sezon başında bin 700 liraya alıyorduk şimdi 3 bin 300 lira isteniyor. Yonca ona keza… Süt fiyatları ile birlikte girdi maliyetleri de arttı. Piyasada süt az olduğu için şu an kazanıyoruz ama yarın kazanır mıyız bilmiyoruz” diye konuştu. HACI SELAMOĞLU