TÜRKİYE, TARIMDA HANGİ ÜRÜNDE KENDİNE NE KADAR YETERLİ?

Türkiye, tarımsal ürünlerde meyve ve sebzede kendine yeterli üretim yaparken yağlı tohum, bakliyat gibi ürün gruplarında kendine yeterli üretimi yapamıyor. Bitkisel ürünlerde en yüksek yeterlilik yüzde 683,5 ile fındıkta, en düşük yeterlilik oranı yüzde 5,2 ile soyada.

Türkiye İstatistik Kurumu bitkisel ürün denge tablolarını yayınladı. Bu tablolarda Türkiye’nin hangi üründe kendine ne kadar yeterli olduğu yer alıyor. Bitkisel ürünlerde en yüksek yeterlilik yüzde 683,5 ile fındıkta, en düşük yeterlilik oranı yüzde 5,2 ile soyada.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’na göre, tahıl ürünleri toplamı için 2022-2023 piyasa döneminde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi (yeterlilik derecesi) yüzde 92,3 olarak gerçekleşti. Toplam tahıl üretiminde en büyük paya sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi yüzde 95,9 (durum buğdayında yüzde 181, diğer buğdayda yüzde 86,4), yem sanayinin en önemli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi yüzde 90, mısırın yeterlilik derecesi yüzde 85,8 olurken soyada bu oran yüzde 5,2 oldu.

YAĞLI TOHUMLARDA DIŞA BAĞLILIK YÜKSEK

Türkiye’nin kendine yeterli olamadığı ve ithalata yani dışa bağımlı olduğu ürünlerin başında yağlı tohumlar var. TÜİK’in açıklamasına göre, yağlı tohumlardan soyada Türkiye ihtiyacının ancak yüzde 5,2’sini üretiyor. Kalan yüzde 94,8’lik kısmı dışarıdan ithalatla karşılıyor. Kolzade(kanola) kendine yeterlilik oranı yüzde 47,9 olurken daha önce yüzde 60’ın üzerinde olan ayçiçeğinde kendine yeterlilik oranı yüzde 51,3’e geriledi.

Mercimek, pirinç, kuru fasulye ve mısır yeterli değil

Türkiye’nin kendine yeterli olamadığı ürünler arsında yüzde 60,2 yeterlilik derecesi ile yeşil mercimek, yüzde 74,3 ile pirinç, yüzde 85,8 ile mısır, yüzde 85,9 ile kırmızı mercimek var. Arpada kendine yeterlilik yüzde 90, kuru fasulyede yüzde 91,4 olarak gerçekleşti.

Meyvelerde yeterlilik oranı yüksek

Meyveler ve içecek bitkilerinde 2022-2023 piyasa döneminde en yüksek yeterlilik derecesi yüzde 683,5 ile fındıkta gerçekleşti. Turunçgiller grubunda yer alan portakal, mandalina, greyfurt ve limonda kendine yeterlilik oranı yüzde 100’ün üzerinde. Çayda yeterlilik oranı yüzde 97,9 oldu. Cevizde yüzde 80,6 olurken muzda yüzde 95,2 olarak gerçekleşti.

Sebzelerde Türkiye kendine yetiyor

Sebze ürünleri toplamı için 2022-2023 piyasa döneminde yurt içi üretimin, yurt içi talebi karşılama derecesi yüzde 111,3 oldu. Sebzelerde en yüksek yeterlilik dereceleri yüzde 117,5 ile domates, yüzde 117,4 ile hıyar ve yüzde 113,9 ile havuç öne çıkıyor.