TÜRK EDEBİYATININ USTA KALEMİ CEMAL SÜREYA

Her gece onu düşünmekten saatim ilerlemez oldu. Kim sorsa saat kaç diye, cevabım hep aynı; O’na doğru...

Hiç kimseyi rüyanda görecek kadar sevme. Çünkü o zaman uyusan da geçmez.

Okyanusta ölmez de insan, gider bir kaşık sevdada boğulur.

Aklıma bile gelmiyorsun artık, o kadar kalbimdesin ki!

Sen bakma bu kadar hüzünlü şeyler yazdığıma, ben çok gülerim. Ve gülerken hiç kimse yalan olduğunu anlamaz.

Düşenin dostu olmaz derler kimileri. Sanki ayakta olanın dostu çokmuş gibi.

Oyuncağın kırıldı diye üzülme çocuk. Büyüyünce kalbin paramparça olacak.

Umut belki de gelecek sayfadadır. Kapatma kitabı.

Küçük bir çocuğun yokuş aşağı koşması gibi seni düşünmek...Biraz heyecan, biraz da düşecekmiş korkusu...

Seni ne zaman uyurken hayal etsem, affediyorum...

Sen yeter ki içinden de olsa seni seviyorum de; benim kulaklarım çınlasın yeter.

Çok yoruldum sevgili; daha fazla yorma beni. Ben fazlasıyla ödedim zaten, uğrunda kaybettiklerimin bedelini.

Mutlu olmanın yolunu, karşıdakini mutlu etmek sanıyorduk. Yanıldık! Çünkü ne kadar mutlu ettiysek, o kadar yalnız kaldık.

Bazen diyorum ki ne olacak söyle gitsin. Sonra diyorum söyleyince ne olacak sus bitsin.

Bir daha beni sevdiğini söyleme!

Neden biliyor musun?

Çünkü yine inanırım.

Sen; aklım ve kalbim arasında kalan, en güzel çaresizliğimsin.

İnsanın başına ne gelirse, merakından gelir demiş eskiler. Baktım olmuyor, ben seni merak edeyim, sen de geliver.

Sert rüzgârlar karanlık geceleri severmiş ya, aynı ben seni öyle seviyorum.

Bir gün ayrıldık ve sevilmekten eskimiş bir renk gibi hissettim kendimi.

Uçmak için kuş olmak gerekmiyor, / küçük sevinçler olsun yeter.

Sana rastladığım gün susuzdum, / yalnızdım bir çırpıda içtim gözlerini.

Cemal Süreya bir şair; şiirimizin en tepe noktalarında. Hemen her konuda yazmış, yazdıkları o kadar doğal şeyler. Onun yazılarını, şiirlerini okurken ne var bunda, ben de yazarım diye içinizden geçirirsiniz. Bu doğal yaşantı sözleri kolay görünür ama birkaç deneme yaptığımız zaman ustalık ürünü sözler olduğunu anlarız.

DOĞALLIĞI YAŞANIR KILAR

Cemal Süreya’nın yazdığı şiirlerin özünde aşk şiiri gibi görünür ama aşkta doğallığı görünür ve yaşanır kılar. Her dizesinde yoğunluğuna bir yaşanmışlık görünür. Şiirlerinin içinde özdeyiş niteliğinde, kolay akılda kalanları da vardır. Bu sözler konuşmamızı kolaylaştıracağı gibi tatlı bir söyleşi havasına da gireriz. Elinde Cemal Süreya’nın şiir kitaplarını bulunduran, dolmuşta, otobüste okuyan gençleri şanslı sayarım. Bu şiirler insanın sıkıca yaşama tutunmasını ve önünü görmesini sağlar. Cemal Süreya’nın hiç kimseye benzemeyen kendine özgü bir biçemi vardır. O şiirler okuyana heyecan, coşku ve yaşama sevinci verir. Sanatını öylesine yoğurur ki, ondan etkilenmemek mümkün değil. Onun sözlerinde ve şiirinde herkes kendinden bir şeyler bulur.

ŞAİR OLDUĞU KADAR İYİ BİR DÜZ YAZI USTASI

Cemal Süreya, büyük bir şair olduğu kadar iyi bir düz yazı ustasıdır. Denemeleri ve incelemeleri bunun kanıtıdır. Onun söylediği bir sözün yazarları ve şairleri çok etkilediğini biliyoruz. Herkes Cemal Süreya ne demek istemiş diye kafa yoruyor, makaleler yazılıyor, söylediği söz açık oturumlara konu oluyor. O derece etkili bir yazar, şair ve düşünce insanı. Yazılarını biraz dikkatlice okuduğumuzda çalışan ve alın teriyle geçinenlerden yana olduğunu görürüz. Hiç belirsiz değildir, safını net bir şekilde belirlemiştir. Lirik bir anlatımı vardır, okurken hep düşündürür. İncelikle derin uykunuzdan uyanın artık, der gibidir.

BİLGİ DOLU, TÜKENMEZ BİR KAYNAK

Çevirileri bambaşka güzelliktedir. Flaubert’in “Gönül ki Yetişmekte “adlı romanı harika bir çeviridir. Başka Fransız şairlerinden güzel çeviriler yaptı. Edebiyatın hemen hemen bütün alanlarında kalem oynattı. Bu arada dergicilik yapmıştır; Papirüs, döneminin unutulmaz edebiyat dergilerindendir. Edebiyatın bütün sorunları bu dergide tartışılmış, değerli yazar ve şairlerimiz için özel sayılar hazırlanmıştır. Bunlar edebiyat tutkunları için önemli yayınlar. Birçok insan edebiyatı aşkla, şevkle sevmeyi bu dergilerden öğrenmiştir. Cemal Süreya bilgi dolu, tükenmez bir kaynaktır. Yazdıkları okundukça ne kadar değerli olduğu anlaşılacaktır. Okurken seçkinci olabilirsek okuma anlama kültürümüz daha da gelişecektir.