BÜYÜKLER KÜÇÜKLERE YER BIRAKMIYOR

KİTAP FUARI

Denizli Büyükşehir Belediyesi tarafından bu yıl 6.’sı düzenlenen Kitap Fuarı Cuma günü kapılarını açtı. Yerel yönetimlerin kültürel faaliyetler için sarf ettiği her çabayı çok değerli bulmakla beraber, kitap fuarları, bence içlerindeki en kıymetlisi. 

Ama tabi Türkiye’de her sektörde olduğu gibi kitap sektöründe de, büyük oyuncular küçüklere yaşam hakkı tanımamacasına köşe başlarını tutmayı, daha fazla kazanmak için her türlü yola başvurmayı kendilerine hak görüyor. Zaten okuma oranı yüzde 3’leri geçmeyen ülkemdeki pazarın darlığı, yayınevlerini zora sokuyor.

Bir kitabın yazılma, yayına hazırlanma, basılma ve yayınevleri vasıtasıyla satışa sunulma sürecine birinci elden tanık birisi olarak, işin çok çetrefilli ve vahşi dinamiklere sahip olduğunu söyleyebilirim. 

Küçük bir örnekle anlatayım;

Aylarca, belki de yıllarca uğraşarak kendinizce dünyanın en iyi kitabını yazdınız. Hatta eserinize o kadar güveniyorsunuz ki, bi yayınlansa satış rekorları kıracak. Bu halis duygular içinde yayınevlerinin yolunu tuttunuz. Büyük yayınevlerine zaten ulaşamadınız da, orta ölçekli olanlar ise baskı maliyetini karşılamanız halinde 300-500 adet basabileceklerini söyledi. Eserinizin umut vaat ettiğine inanan birkaç yayınevi ise şartları görüşmek için sizi davet etti. Şartları ise, 5 yıllık telif sözleşmesi, ikinci baskıdan (şayet yapılırsa) yüzde 10 telif ücreti. Bu şartlar her ne kadar hakkaniyetsiz gibi görünse de küçük ve orta ölçekli yayınevleri de her şey yolunda giderse ancak yüzde 10 kazanabiliyor. 

Çünkü raftaki satış fiyatı 60 TL olan bir kitabı büyük kitap satış firmaları en az yüzde 50 iskonto ile alıyor. Hani raflarda ikinci kitap yüzde 50 indirimli vs. gibi kampanyalar görüyorsunuz ya, onlar işte böyle yapılıyor. Yayınevi için ise, kitabın hazırlığı, baskısı, işletme maliyeti, bandrolü derken adet maliyeti 20 TL’ye geliyor. 6 TL de yazara ödediği telif ücreti... 30 TL’ye rafa çıkan kitaptan yayınevine 4 TL kalıyor. O kitap 60 TL’ye satılacak da siz 6 TL, yayınevi 4 TL kazanacak. 

Yazımın başında da söylediğim gibi büyük oyuncular küçüklere yer bırakmıyor.

Dönelim kitap fuarına. Gidenler kitap fiyatlarının oldukça arttığını fark etmiştir. Bu enflasyonda son derece normal. Keza kağıda yapılan zammı ancak tuvalet kağıdının fiyatı arttığında anlayan ülke genelinin aksine kitap okurları uzun süredir bu kademeli artışın farkında.  Bu artış yeni çıkan kitaplara erişimi zorlaştırsa da hızla yaygınlaşan e-kitap ve sesli kitap uygulamaları, okurlara daha ucuz ve farklı deneyimler sunuyor.  Özellikle kitap okumaya vakit bulamayan ya da okurken hızla uykusu gelenlere sesli kitabı şiddetle tavsiye ederim. 

Son olarak bu fuardan dolayı Denizli Büyükşehir Belediyesi’ni ve dönem dönem yine kitap fuarlarına ev sahipliği yapan Merkezefendi Belediyesi’ni kutluyorum.