ŞEREF ARPACI’DAN BAKAN ŞİMSEK’E SORU “GRİ LİSTE UTANCIMIZ NE ZAMAN SONA ERECEK?”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Denizli Milletvekili Şeref Arpacı, Türkiye’nin Mali Eylem Görev Gücü’nün (Financial Action Task Force) FATF tarafından gri listeye alınmasını Meclis gündemine taşıdı. Türkiye’nin 1991 yılında FATF önerilerini kabul ederek teşkilata üye olduğunu hatırlatan Arpacı, “Türkiye, 2011 yılında Suriye'deki iç savaşın patlak verdiği bir dönemde gri listede yer alarak sıkıntılı bir süreç yaşamıştı. Ancak, o dönemde hükümet tarafından gösterilen çaba ve atılan adımların ardından 2014 yılında bu listeden çıkarıldı. Bu dönemdeki çabalara liderlik eden kişi ise şu anda Hazine ve Maliye Bakanı olan Mehmet Şimşek'ti. Ancak, Türkiye, 21 Kasım 2021'de kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele önlemlerinin yetersiz olduğu gerekçesiyle FATF tarafından yeniden gri listeye alınmıştır. Türkiye'nin kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele tedbirlerini güçlendirmek için 2022 yılında kaydettiği ilerleme, gri listeden çıkması için yeterli olmamıştır” dedi.

“FATF, TÜRKİYE'NİN STRATEJİK EKSİKLİKLERİNİN OLDUĞUNU BELİRTMİŞTİR”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in 20 Temmuz’da sosyal medyadan yaptığı paylaşımı hatırlatan Şeref Arpacı; “Bakan Şimşek, Türkiye'nin 40 FATF Standardı'nın 39’una uyumlu olduğunun tescil edildiğini ifade ederek, ‘Bu durum kara para aklama ile terörizmin finansmanı için verdiğimiz mücadelenin öneminin açık bir tezahürüdür. Ülkemiz bu kapsamdaki çalışmalarını artırarak devam ettirmeye kararlıdır. Uygulamada sağlayacağımız etkinlik ile ülkemizi gri listeden çıkartmaya kararlıyız’ mesajını paylaşmıştır. Fakat FATF, Temmuz 2023'te yayınlanan bir değerlendirmesinde, Türkiye'nin küresel gözlemciler tarafından yapılan tavsiyelere uyma konusunda hâlâ stratejik eksikliklerinin olduğunu belirtmiştir” ifadelerini kullandı.

“YILLIK 30 MİLYAR DOLAR YABANCI SERMAYE GİRİŞİNİ ENGELLEDİ”

Gri liste statüsünün, ülkenin mali ve ekonomik durumu için olumsuz sonuçlar doğurduğunu vurgulayan Arpacı, “Uluslararası borç verenler, Türkiye'ye borç vermeyle ilgili daha yüksek riskler algıladıklarından, bu durum borçlanmada risk primlerini yükseltmektedir. Gri listede yer alma durumu, ülkemize yönelik yabancı yatırım ilgisini azaltan en önemli etkenlerden biridir. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) raporunda, gri listeye alınmanın bir ülkenin gayrisafi milli hasılasının yüzde 3'ü kadar sermaye akışını durdurduğu belirtilmiştir. Bu koşulda Türkiye'nin gri listeye alınması, yıllık 30 milyar dolar yabancı sermaye girişini engellemek anlamına gelmektedir. Ayrıca gri listede olmanın, ihracat ve ithalat yapan şirketlerin daha sıkı denetimlere ve zorlayıcı tedbirlere tabi tutulmasına neden olduğu görülmektedir. Türkiye'deki ithalatçı firmaların ithalat ödemeleri, bankalar tarafından uzun süren incelemelerden sonra onay alabilmektedir” diye konuştu.

“ÜLKEMİZİN GELECEĞİNE İHANETTİR”

Gri listede yer almanın, Avrupa Birliği'ne Türkiye'yi kendi kara para aklama listesine dâhil etme baskısına yol açtığını söyleyen Arpacı, Dünya Bankası gibi kuruluşların da bir süre sonra kredi sağlama gibi konularda zorluklar çıkarmasına neden olduğuna değindi. Arpacı; “Üçüncü dünya ülkeleri ile aynı utanç listesinde yer almak, ülkemizin hem bugününe hem de geleceğine ihanettir. Bu çerçevede gri liste utancından devletin bütün kurumlarının ve vatandaşların ciddi ve duyarlı çalışmaları ile çıkmak geleceğimiz için yaşamsal önemdedir” dedi.

“GRİ LİSTE UTANCIMIZ NE ZAMAN SONA ERECEKTİR?”

CHP’li Arpacı’nın, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde şu sorular yer aldı: “Türkiye’nin gri listeye alınmasına sebep olan yetersizlikler ve olumsuz parametreler nelerdir? Ülkemizin Mali Eylem Görev Gücü'nün (FATF) gri listesinden çıkması için uygulanacak yaptırımların yol haritası nedir? Gri listeye alınan ülkelerin yabancı yatırımcı çekmekte zorlandığı bilinmektedir. Ülkemizin gri listeye alınması nedeniyle yaşadığı ekonomik kayıp belirlenmiş midir? Bununla ilgili yapılan etki analizi var mıdır? Belirlendiyse kaybın miktarı nedir? Gri liste nedeniyle yerli firmalarımızın yaşadığı ithalat/ihracat kayıpları olmuş mudur? Bu durumun yerli firma özelinde ülkemize yaşattığı toplam ekonomik kayıp nedir? Gri liste utancımız ne zaman sona erecektir?”