‘CİDDİ BİR BİLGİ KİRLİLİĞİ VAR’

 ATANAİL ALTINOLUK: Bizimle bu röportajı gerçekleştirdiğiniz için teşekkür ederiz bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

CEMİL DİNÇ: Yaş Sebze Meyve Komisyoncular Dernek başkanıyım. 3 senedir bu göreve devam ediyoruz. Kendimde bu sektörde patates ve soğan işleriyle uğraşıyorum. 20 Yılı aşkın süredir de halde ve sektörde esnaf olarak bulunmaktayım.

ATANAİL ALTINOLUK: Yaş Sebze Meyve Komisyoncular Derneği’nin görevleri nelerdir?

CEMİL DİNÇ: Bu derneğin görevleri buradaki hal esnafının sosyolojik ve ekonomik sorunları ile ilgilenmek ve bunları kamuoyuna duyurmaktır. Esnafımızın en iyi şekilde çalışabilmesi ve hizmet verebilmesi içn çeşitli çalışmalar yapıyoruz. Sektörle alakalı olan sorunları ilgili yerlere taşımakta en önemli görevlerimizden biridir.

ATANAİL ALTINOLUK: 2016 Yılını kendi sektörünüz açısından nasıl değerlendiriyorusunuz?

CEMİL DİNÇ: 2016 Yılı bizim sektrörümüz açısından iyi bir yıl olarak geçmedi diyebilirim.  Burda bir çok esnaf arkadaşımız dükkanlarını malesef dükkanlarını kapatmak zorunda kaldı. Biz gibi çoğu esnaf işletmelerine devam etmek için zararınada olma mal satarak ayakta kalmaya devam ettik ve devam etmeye çalışıyoruz.Kısaca özetleyecek olursak sektör olarak iyi bir yıl geçmedi.

ATANAİL ALTINOLUK: Bunun sebeplerini neye bağlıyorsunuz ?

CEMİL DİNÇ: Türkiye’deki ekonomik istikrarsızlık bunun en büyük sebeplerinden biri. Bu ekonomik zorluklar herkesi olduğu gibi bizide etkiliyor. Ticaretteki para sirkülasyonunun kısıtlanması ve piyasada sıcak paranın çok fazla dönmemesi bizim işlerimizi de zorlaştırdı. Uzun vadedeki çeklerin dönmemesinin yanı sırada Temmuz ayında yapılmaya çalışılan hain Darbe girişimi bizede zarar verdi. Hal sektörü olarak sadece pazar ve market değil bütün işletmelere çalışan bir esnaf kesimi olduğumuz için özel olarak ürün verdiğimiz bazı firmaların batması da bizi en çok etkileyen sebepler arasında. Bu sektörlerdeki kriz dolaylı olarak bizide etkiliyor. Bunlardan dolayı çok iyi bir sene geçirdiğimizi düşünmüyorum.

ATANAİL ALTINOLUK: 2017’nin nasıl geçmesini bekliyorsunuz ?

CEMİL DİNÇ: Bu çerçeveye bakacak olursak 2017’ninde çok parlak geçeceğini düşünmüyorum fakat yaşamadan göremeyiz tabiki. Umarım iyi bir sezon geçiririz ve bu sıkıntılardan bir an önce kurtuluruz. Genel esnaf kesimi ve sektörler iyi olursa bizim işimiz iyi olur. Bizimde en büyük umudumuz piyasaların bir an önce bir stabiliteye ulaşması. Bizim ürün verdiğimiz esnaf iyi olmazsa bizimde işimiz iyi olmaz. Az öncede dediğim gibi biz bütün sektörlere çalışan esnaf kesimiyiz. 2017 yeni başladığı için net bir yorum yapmanın yanlış olacağını düşünüyorum.

ATANAİL ALTINOLUK: Bunların dışında sektörel olarak diğer problemleriniz nelerdir?

CEMİL DİNÇ: Kaçak ürünün çok olması ve bunun denetiminin yapılmaması en büyük sorunlarımızdan bir tanesi. Künyesiz mallar piyasada çok fazla var ve denetimde çok fazla eksiklikle mevcut. Denetim için birçok yasa mevcut fakat yasa çıkarmak yetmiyor onu denetlemek gerekli. Bu durumlar bize ekstradan zorluk getiriyor. Sizlerde pazarları geziyorsunuz bir gün gelip sabah burada çekim yaparsanız dediğimi daha iyi anlayabilirsiniz. Ayrıca en önemli şey ise kamuoyunda çok ciddi bir bilgi kirliliği mevcut. Hal fiyatları ile ilgili çıkan çok yanlış haberler mevcut.  Bunlar çok fazla araştırılıp sorulmadan yapılan haberler.

ATANAİL ALTINOLUK: Ne tür bir bilgi kirliliği mevcut?

CEMİL DİNÇ: Yerinde 1 lira halde 5 lira gibi söylentiler var veya pazarda fiyatlar halden çok daha ucuz gibisinden söylentiler var. Paranın büyük kısmını komisyoncular kazanıyor algısı yaratıldı ve bu tamamen yanlış bir söylem. Yerinde 1 lira olan bir ürün halde 5 lira hiç bir zaman olmaz. Bu zaten ticaretin, serbest piyasa ekonomisinin mantığına aykırı bir durum. Örneğin Domates yerinde 1 lira pazarda 5 lira 4 lirası hale gidiyor gibi bir algı var. Böyle bir ticaret Dünya’nın hiç bir yerinde yok. O zaman herkes Halcilik yapardı. Bu şekilde kar marjları olsa neden az öncede dediğim gibi birçok arkadaşım bu dükkanları kapatsın. Bugün bu sektöre talip yok. Satılık dükkanlar var alan yok. Bu asılsız haberlerden çok rahatsızız. 1 liraya aldığın malın orada işlenmesi var nakliyesi var hambalyası var buraya gelmesi var vergisi var akaryakıt var maliyetler pahalı. Bunlar hiç hesap edilmiyor. Yerinde şu parada burada bu para paranın hepsi halciye gidiyor gibi işin arka kısmını düşünmeden yorumda bulunmak çok yanlış. Üretici biraz insanımızı yanlış bilgilendiriyor aslında. Örneğin bir ürünün değerini en kötü ürünün değerinden söylüyorlar. Pazara gittiğinizde Domates 1 lira diye çok duyarsınız ama orda en kötü domates 1 liradır orada 3 lirayada 4 lirayada domates vardır. Kendilerinden sonra gelenlerini suçlu duruma düşürüyorlar. Bu yüzden halkımız bize çok yanlış gözle bakıyorlar.

ATANAİL ALTINOLUK: Son olarak Bunun önüne geçmek için ne yapılması gerekiyor?

CEMİL DİNÇ: Gerçekten araştırılsa birgün çıkılıp üreticilere gidilse maliyetleri hesaplansa kamuoyunun daha doğru bilgilendirileceğini düşünüyorum. Kötü ürün fiyatı ile en iyi ürünün fiyatı kısas alınıyor bu çok yanlış bir yorum.

ATANAİL ALTINOLUK: Bize vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz iyi çalışmalar dileriz.

CEMİL DİNÇ: Ben teşekkür ederim iyi çalışmalar dilerim.