ANTİBİYOTİK KULLANIMINA DİKKAT!
Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suna Seçil Deniz Öztürk, artan antimikrobiyal direnç ve akılcı antibiyotik kullanımı konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Öztürk, yanlış ve gereksiz antibiyotik kullanımının hem bugünü hem de geleceği tehdit ettiğini vurguladı.
Güncellenme : 26 Kasım 2025 09:14 /
Yayınlanma: 26 Kasım 2025 09:14
Antimikrobiyallerin; insan, hayvan ve bitkilerde bulaşıcı hastalıkların tedavisinde kullanılan hayati önemde ilaçlar olduğunu belirten Doç. Dr. Öztürk, bu ilaçlara karşı gelişen direnç oranlarının dünya genelinde endişe verici boyutlara ulaştığını ifade etti.
Öztürk şunları söyledi:
“Bakteri, virüs, mantar ve parazitlerin antimikrobiyal ilaçlara yanıt vermemesiyle ortaya çıkan antimikrobiyal direnç, birçok enfeksiyonun tedavisini zorlaştırmakta hatta imkânsız hâle getirmektedir. Bu durum hastalıkların yayılmasına, ağır seyretmesine ve ölüm riskinin artmasına neden olmaktadır. Günümüzde antimikrobiyal direnç, küresel halk sağlığının karşı karşıya olduğu en büyük tehditlerden biridir.”
Doç. Dr. Öztürk, 2023 yılında laboratuvar onaylı bakteriyel enfeksiyonların altıda birinin antibiyotiklere dirençli olduğuna dikkat çekerek, 2018–2023 arasında yaygın hastalıklarda kullanılan antibiyotiklerin yüzde 40’tan fazlasının etkisini kaybettiğini ifade etti.
Antimikrobiyal direncin her yıl bir milyondan fazla ölüme yol açtığını hatırlatan Öztürk, 2050 yılına kadar bu sayının yüzde 70 oranında artmasının beklendiğini kaydetti.
“TÜRKİYE UZUN YILLAR ANTİBİYOTİK TÜKETİMİNDE İLK SIRALARDAYDI”
Türkiye’nin uzun süre OECD ülkeleri arasında en fazla antibiyotik tüketen ülkelerden biri olduğunu belirten Doç. Dr. Öztürk, reçetesiz antibiyotik satışının yasaklanmasının önemli bir adım olduğunu, ancak toplumdaki yüksek antibiyotik talebinin ve gereksiz kullanımın hâlâ ciddi bir sorun oluşturduğunu söyledi.
Öztürk, “Antimikrobiyal direnç arttıkça tedavi seçeneklerimiz tükeniyor. Bu durum onlarca yıllık tıbbi ilerlemeyi tehdit ederken insan, hayvan ve ekosistem sağlığını da riske atıyor” dedi.
“BUGÜNÜ KORU, GELECEĞİ GÜVENCEYE AL”
Dünya Sağlık Örgütü’nün antimikrobiyal dirençle mücadele amacıyla küresel kampanyalar yürüttüğünü hatırlatan Öztürk, 18–24 Kasım tarihleri arasının “Dünya Antimikrobiyal Direnç Farkındalık Haftası” olarak anıldığını belirtti.
Bu yılın temasının “Harekete Geçin: Bugünümüzü Koruyun, Geleceğimizi Güvence Altına Alın” olduğunu ifade eden Öztürk, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu çağrı; hükümetler, sağlık çalışanları, veteriner hekimler, çiftçiler ve toplumun tüm kesimlerinin ortak hareket etmesi gerektiğini vurguluyor. Antimikrobiyallerin etkinliğini korumak için insan, hayvan ve çevre sağlığında uzun vadeli ve stratejik adımlar atılması şarttır.”
“BASİT ÖNLEMLER MİLYONLARCA HAYATI KURTARABİLİR”
Doç. Dr. Öztürk, alınacak basit önlemlerin antibiyotik direncinin yayılmasını önemli ölçüde azaltabileceğini belirterek şunları aktardı:
Antibiyotiklerin yanlış ve aşırı kullanımının önlenmesi,
Kullanılmayan ilaçların çöpe veya kanalizasyona atılmasının engellenmesi,
Hayvanların sağlıklı tutulması ve gereksiz tedavilerin önüne geçilmesi,
Gıda hazırlığında el hijyenine dikkat edilmesi,
Atık yönetiminin iyileştirilmesi,
Sağlık tesislerinde hijyen ve sanitasyonun artırılması,
Güvenli suya erişimin sağlanması…
Öztürk, bu adımların antibiyotik ihtiyacını azaltacağını, dirençli mikropların yayılımını önleyeceğini, milyonlarca hayatın kurtulmasını sağlayacağını ve antibiyotiklerin gelecek nesiller için korunmasına katkı sunacağını söyledi.