MAYMUN ÇİÇEĞİNİN BULGULARI NELER?
Sağlık Bakanlığı, "Maymun Çiçeği" rehberini güncelledi. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından daha önce Ekim 2022'de "Maymun Çiçeği (Monkeypox) Rehberi" adıyla yayımlanan belgenin içeriği güncel bilgilere göre düzenlenip "M-Çiçeği (MPox) Rehberi" adıyla yeniden yayımlandı.
T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından "M-Çiçeği (MPox) Rehberi"ni güncelleyerek yeniden yayımladı. Rehberde; virüsün ve hastalığın adı, hastalık hakkında genel bilgiler, hastalığın bulaşma yolları, belirtileri, tanısı, tedavisi, aşısı, vaka temaslısının izolasyonu ve izlenmesi gibi bilgiler yer alıyor. Kitapçığa https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/Yayinlarimiz/Rehberler/Mpox-Rehberi.pdf adresinden ulaşılabilir.
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün internet sitesindeki rehberde, hastalıkla ilgili verilen bilgiye göre, M-Çiçeği, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan M-Çiçeği virüsünün (MPox) neden olduğu bir hastalık olup zoonotik virüslerdendir. Aynı ailenin insana özgü türü olan ve genel olarak bilinen ismi ile çiçek hastalığına neden olan Variola virüsü, etkin aşılama ile 1980 yılında dünya üzerinden eradike edilmiştir. M-Çiçeği, öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında endemik olarak görülen ve zaman zaman dünyanın diğer bölgelerine buradan yayılan, az sayıda görülen viral bir zoonotik hastalıktır.
BULAŞMA YOLLARI
M-Çiçeği virüsüne duyarlı çeşitli hayvan türleri tanımlandığı belirtilen rehberde, "Bunlar; ip sincapları, ağaç sincapları, Gambiya keseli sıçanları, fındık fareleri, primatlar ve diğer türlerdir. M-Çiçeği virüsünün doğal seyri bugün için net olarak tanımlanabilmiş değildir. Bununla birlikte ön planda kemirgenlerin olduğu düşünülmektedir." ifadeleri yer aldı.
ATEŞ VE YOĞUN BAŞ AĞRISI
Hastalığın belirti ve bulgularına ilişkin bilgilerin yer aldığı kitapçıkta, "Klinik tablo; ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf düğümlerinin büyümesi), sırt ağrısı, miyalji (kas ağrıları) ve yoğun halsizlik ile başlar. Bu bulgular ilk 5 gün ön plandadır." denildi.
OLASI VAKALARDA YAPILMASI GEREKENLER
Olası vaka ile karşılaşılması durumunda, standart enfeksiyon kontrol önlemlerinin tam olarak uygulanması, el hijyenine maksimum özenin gösterilmesi istenen kitapçıkta, "Olası vaka tanımına uyan kişi cerrahi maske takmalıdır. Sağlık personeli N95 maske, gözlük veya siperlik, eldiven ve önlük gibi kişisel koruyucu ekipman kullanmalıdır. Klinik örnek alınmalıdır." ifadeleri kullanıldı.
TEDAVİ SÜRECİ
M çiçeği hastalığının tedavisi için kesin olmamakla birlikte bazı antivirallerin etkili olabileceğinin belirtildiği rehberde, ağrı kesicilerin gerektiğinde kullanılabileceği, beyin iltihabı ve kalp kası iltihabı gibi durumlarda olgu bazlı değerlendirme yapılmasının önerildiği kaydedildi.
AŞI
Çiçek hastalığına karşı aşının rutin uygulandığı dönemde çiçek aşısıyla aşılananlarda, çiçek aşısının M çiçeğini önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğunun gözlemsel birkaç çalışmayla kanıtlandığı bildirilen rehberde, bu nedenle daha önce çiçek aşısı olanların hastalığı daha hafif geçirebileceği ya da hastalıktan korunabileceği ifade edilerek, "Çiçek hastalığına karşı önceden aşı yapıldığının göstergesi olarak ön kol üst kısmındaki aşı izi kabul edilebilir." denildi. Yeni bir aşının, kısıtlı olarak ulaşılabilir durumda olduğu bilgisine yer verildi.