ANİ ISI DEĞİŞİMİ SEBEBİYLE...

Ani ısı değişimleri grip, soğuk algınlığı gibi hastalıkların yanında çok ciddi başka bir tehlikeye daha davetiye çıkartıyor. Yüz felci. Uzmanlar, yüz felcine neden olan önemli faktörlerden birinin yüzün ciddi rüzgar ya da soğuğa maruz kalması olduğunu söylüyor. En sık görülen şekli ise, aniden ortaya çıkan, her yaş grubunda görülebilen, %90’ının üzerinde kendiliğinden iyileşen ve sebebi bilinmeyen yüz felcidir. Nedeni çoğunlukla tam olarak bilinmese de, vakaların sıklığına bakıldığında yüksek oranda soğuğa, rüzgara ya da ani ısı değişimine maruz kalmanın etkili olduğu görülüyor.  Medline Sorumlu Müdürü Dr. Koray Akay, yüz felcinin nedenlerini ve özellikle bu havalarda yüz felci geçirme durumunda yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: 

YÜZ FELCİ NEDİR?

Yüzümüzün her iki yarısında kasların hareket etmesini sağlayan iki sinir bulunuyor. Bunlar, yüzümüzde alın, göz kapağı, kaş, burun kenarı, dudak kenarı ve boyun kaslarını hareket ettirmeyi sağlayan beş sinire ayrılır. Bu sinirin hasar görmesiyle buradaki kasların yönetiminde problemler oluşur. Kaslarda hareketsizlik oluşmaya başlar. Kaslardaki hareketsizlik hafif derecede olabileceği gibi tümüyle hareketsizlik de görülebilir. Bu duruma yüz felci diyoruz. 

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastanın yüzünün bir tarafında asimetrik farklılık; kas hareketlerinde azalma, ağzının bir tarafa çekmesi, tükürüğe hakim olamama, göz yaşarması, ağızda tat değişikliği oluşur. Bunun yanı sıra felç, viral enfeksiyonların nedeniyle olmuşsa hasta kulak ağrısı da çekebilir. Yüzdeki sinir ne kadar zarar görmüşse etki alanı o kadar genişler. Hafif bir kapanma kusurundan; tamamen gözü kapatamamaya, ağzın kenarını hareket ettirememeye ve alın çizgilerinde silinmeye kadar gidebilir. Bu tam felç durumudur.

NEDEN OLUR?

En sık karşılaştığımız yüz felci şekli birdenbire ortaya çıkan ve kendiliğinden iyileşendir. Soğuk hava, aşırı rüzgar ya da ani ısı değişimi yüz felcine sebep olabilir. Soğuğa ya da ani ısı değişimine maruz kalma sinirin, kemik kanal içerisinde ödemlenmesine neden olur. Soğuk dışında metabolik hastalıklar, travmatik nedenler, özellikle uçuk gibi viral enfeksiyonlar, orta kulak iltihabı, tükürük bezi tümörleri, nezle, grip gibi bazı üst solunum yolu enfeksiyonları sonrası sinirde oluşan ödem de yüz felcine neden olabilir.

İLK MÜDAHALE NE OLMALI?

İlk müdahale paniğe kapılmamak olmalıdır. Çoğu hasta bunun kalıcı olacağından korkarak, paniğe kapılır. Ancak yukarıda da bahsettiğim gibi, yüz felci yüksek oranda kendiliğinden geçen bir rahatsızlıktır. Kişi kendi ya da bir yakınında bu rahatsızlıkla karşılaştığında önce sakin olmalı ve en kısa sürede bir doktora görünmelidir. Yüz felci olup olmadığını ise kişi öncelikle kendi anlamalıdır. Gözlerinizi kapama, alın-kaşları kaldırma, burun çekme, ağızda ıslık öttürme, boyun germe gibi hareketleri yapamıyorsanız yüz felci olma olasılığı yüksektir. Soğuğa bağlı ya da viral enfeksiyonlardan kaynaklanan yüz felci yaşıyorsanız ortalama iyileşme süreci 3 hafta ile 1 yılı bulabilir. Mümkün olan en kısa sürede bir doktora görünmeniz ve tam teşhisin konulması en doğru yoldur. 

YÜZ FELCİNDEN NASIL KORUNURUZ?

En sık görülen ve soğuk hava, rüzgar sebebiyle oluşan yüz felcinden korunmak için, sıkı giyinmeli özellikle yüz bölgesi atkı, şapka gibi aksesuarlar ile korunmalı, mümkünse duş alıp dışarı çıkılmamalıdır.