“D vitaminin vücutta önemli görevleri var”
Denizli Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Uz. Dr. Lale Saka Baraz kış aylarıyla birlikte artan D vitamini eksikliğinin vücutta sentezlenebilen bir hormon olduğunu ve 10.00 -15.00 saatleri arasında 15 dakikalık güneşlenmeyle giderilebileceğini söyledi.
D vitamininin vücudun birçok bölümünde önemli görevleri olduğunu yetersiz güneş ışığı, besinlerden yetersiz alım, çeşitli barsak hastalıkları, kronik karaciğer ve böbrek hastalıkları, çeşitli ilaçların D vitamini eksikliğine neden olabileceğini söyleyen Uz. Dr. Lale Saka Baraz; “D vitamini içeren besin sayısının az olması nedeniyle bu vitaminin az bir kısmı (%10-20) gıdalar ile alınır. Önemli bir kısmı (%80-90) UVB ışınları etkisiyle ciltte sentezlenir. Sentez için cilde direkt güneş ışını teması gereklidir. Uygun ışın açısı saat 10.00-15.00 arasında olduğundan, D vitamini sentezi için bu saatlerde güneşe çıkılması önerilir. Yazın uygun saatlerde tüm vücudun ya da sadece el, kol ve bacakların güneş ışığı ile ciltte hafif pembelik oluşturacak şekilde karşılaşması durumunda, deride, farklı düzeylerde vitamin D sentezi gerçekleşir. Cilt rengi açık olan bir insanda bu etkiye 15 dakikada ulaşılabilirken, koyu ciltli bir kişide bu süre 3-4 kat daha uzun olabilir. Faktör düzeyi 15 veya üzerindeki güneş koruyucu kremlerin kullanılması güneş ışınlarının deriye ulaşmasını engellemektedir. Cam ve tül arkasından güneşlenme de D vitaminini sentezini engeller” dedi.
BELİRTİLEN NELER?
D vitamini eksikliği ile birlikte yürüme, denge kaybı, yorgunluk, unutkanlık, vücut ağrıları, kemik erimesi gibi rahatsızlıkların görülebileceğini söyleyen Lale Saka Baraz şöyle devam etti: “Vitamin D eksikliğinin belirtileri vitamin eksikliğinin derecesi ve süresine bağlıdır. Çoğu hastanın herhangi bir şikayeti yoktur. D vitamini düzeyi <20 ve 10 ng/ml’nin altında olan hastalarda kemik kaybı hızlanmış olup, osteoporoz gelişme riski yüksektir. Ağır ve uzamış vitamin D eksikliğinde, kemik mineral yoğunluğunda azalmanın yanı sıra, yaygın kemik-kas ağrısı, kemik hassasiyeti, kas güçsüzlüğü, yürüme zorluğu ve kırıklar gelişebilir. Kemik ve kas metabolizması dışında D vitamini eksikliğinin kalp hastalıkları, diyabet ve depresyondan meme, kolon kanseri gibi çeşitli kanserlere varan pek çok ciddi hastalık ile ilişkisi çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Vitamin D eksikliği riski yüksek olan gruplarda serum D vitamin düzeyine bakılmalıdır. Yaşlılar, güneşe yetersiz maruz kalan kişiler, koyu cilt rengine sahip olanlar, obez kişiler, vitamin D metabolizmasını hızlandıran ilaç kullanan hastalar, osteoporozu, kronik böbrek yetmezliği, kronik karaciğer hastalığı, barsakta emilim bozukluğu olan hastalar risk grubundadır” dedi.
TEDAVİDE NELER YAPILMALIDIR?
Günlük D vitamini ihtiyacının yaşa ve hastalığa göre farklılık gösterdiğini belirten Uz. Dr. Lale Saka Baraz şu tavsiyelerde bulundu: “D vitamini düzeyini 30-50 ng/ml düzeyinde tutmak tedavi hedefimizdir. Günlük D vitamini ihtiyacının karşılanmasında gıda ile alım ve güneşe maruz kalmak çoğu zaman tek başına yetersizdir, yanında D vitamini takviyesi gereklidir. D vitamin eksikliği yönünden riskli kişilerde hekimin önerdiği dozlarda D vitamini takviyesi yapılmalıdır. Hekim kontrolü dışında fazla D vitamini alımı D vitamini zehirlenmesine neden olabilir. Senede bir defa D vitamin düzeyine baktırıp eksiklik varsa D vitamini tedavisi yaptırmak gerekir” dedi.