TIKTOK ABD'DE EL DEĞİŞTİRİYOR

ABD ile Çin arasındaki teknoloji ve ticaret geriliminin merkezinde yer alan sosyal medya devi TikTok, ABD'deki faaliyetlerini devretmek üzere kritik bir anlaşmaya vardı. Şirket çalışanlarına gönderilen resmi bilgilendirme notu ile operasyonların Amerikalı yatırımcıların kontrolüne geçeceği ve imzaların atıldığı duyuruldu.

ABD basınında geniş yer bulan son dakika gelişmelerine göre, TikTok Üst Yöneticisi Shou Zi Chew, şirket personeline gönderdiği detaylı bir bilgi notuyla sürecin seyrini resmen açıkladı. Söz konusu notta, Çinli teknoloji devi ByteDance çatısı altında faaliyet gösteren TikTok'un ABD operasyonlarının, Amerikalı yatırımcıların hakim olduğu yeni bir girişim bünyesine taşınması konusunda tam mutabakata varıldığı ifade edildi. Bu kapsamda teknoloji ve yatırım dünyasının önde gelen şirketlerinden Oracle, Silver Lake ve MGX ile bağlayıcı nitelikteki sözleşmelerin imzalandığı, sürecin artık resmiyet kazandığı çalışanlara aktarıldı.

ANLAŞMANIN TAMAMLANMA TARİHİ

İmzalanan anlaşmanın hayata geçirilmesi için öngörülen takvim ve yeni kurulacak şirketin ortaklık yapısına dair teknik detaylar da kamuoyu ile paylaşılan bilgiler arasında yer aldı. Taraflar arasında varılan mutabakata göre, devir ve yeniden yapılandırma işlemlerinin 22 Ocak 2026 tarihinde nihayete erdirilmesi planlanıyor. Ayrıca, Oracle, Silver Lake ve Abu Dabi merkezli MGX'in oluşturduğu yatırımcı konsorsiyumunun, ABD operasyonlarını yürütecek yeni şirketin toplam hisselerinin yüzde 45'ine sahip olacağı kaydedildi.

YASAL SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?

TikTok'un ABD'deki varlığına yönelik tartışmalar, ABD Temsilciler Meclisi'nin 13 Mart 2024 tarihinde yaptığı kritik oylama ile yasal bir zemine oturmuştu. Meclis, "Amerikalıları Yabancı Düşmanlarca Kontrol Edilen Uygulamalardan Koruma Yasası" başlıklı tasarıyı büyük bir çoğunlukla kabul ederek süreci başlatmıştı. ABD Senatosu'ndan da geçen bu tasarı, 24 Nisan 2024 tarihinde dönemin ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanarak yürürlüğe girmiş ve platformun geleceği için geri sayım başlamıştı.

ULUSAL GÜVENLİK TEHDİDİ

Yürürlüğe giren yasa, platformun "Ulusal güvenlik tehdidi" oluşturduğu gerekçesiyle yasaklanmasının önünü açarken, çatı şirket ByteDance'e de kesin bir ültimatom vermişti. İlgili yasada, ByteDance firmasının TikTok'un hisselerinin yüzde 80'ini Amerikalı ortaklara devretmemesi durumunda uygulamanın ABD genelinde tamamen yasaklanması öngörülmüştü. Bu yasal düzenleme ile uygulamanın Çin hükümetiyle veri paylaşımı yapabileceği endişelerinin önüne geçilmesi ve Amerikan vatandaşlarının verilerinin korunması hedeflenmişti.

TRUMP SÜREYİ UZATMIŞTI

ABD Kongresi'nin aldığı karar doğrultusunda ByteDance'in 19 Ocak 2025 tarihine kadar hisseleri devretmesi gerekiyordu ve bu karar ABD Yüksek Mahkemesi tarafından da onanmıştı. Ancak 20 Ocak'ta göreve başlayan yeni Başkan Donald Trump, yetkisini kullanarak sürecin gidişatına müdahale etti. Başkan Trump, yasanın tanıdığı son tarihin süresini yayınladığı başkanlık kararnameleriyle toplamda 4 kez uzatarak taraflara anlaşma zemini bulmaları için ek zaman tanıdı.

LİDERLERİN TELEFON GÖRÜŞMESİ

Sürecin diplomatik ayağında ise ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında 19 Eylül tarihinde gerçekleşen telefon görüşmesi belirleyici oldu. İki liderin görüşmesinde TikTok'un durumu kapsamlı bir şekilde ele alınırken, bu temasın ardından Trump, 25 Eylül'de TikTok'un ülkedeki operasyonlarının ABD'li yatırımcılara satılmasının önünü açan kararnameye imza attı. Bu kararname, satış sürecinin hızlanmasını ve tarafların masada el sıkışmasını sağlayan en önemli adımlardan biri olarak kayıtlara geçti.

TEKNİK KONTROL ABD'DE OLACAK

Kararnamede yer alan satış planının detaylarına göre, kurulacak ortak girişimin çoğunluğunun kesin olarak Amerikalı yatırımcıların kontrolünde olması şartı getirildi. ByteDance ve bağlı şirketlerin yeni yapıdaki payının yüzde 20'nin altında kalacağı belirtilirken, teknik altyapı konusunda da sıkı kurallar belirlendi. Buna göre platformun algoritmaları, veri depolama sistemleri ve yazılım güncellemelerinin denetiminin tamamen ABD'de kurulacak yeni yapının kontrolünde olacağı ve Başkan Trump'ın satışın gerçekleşmemesi durumunda yasağı devreye sokacağı vurgulandı.