2025 NOBEL EKONOMİ ÖDÜLÜ SAHİPLERİNİ BULDU

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, her yıl olduğu gibi 2025 Nobel Ekonomi Ödülü'nün sahiplerini düzenlediği bir basın toplantısıyla duyurdu. Yapılan açıklamaya göre, ödül, Hollandalı ekonomist Joel Mokyr, Fransız Philippe Aghion ve Kanadalı Peter Howitt arasında paylaştırıldı. Bu üç isim, yeni teknolojinin sürdürülebilir büyümeyi nasıl etkilediği ve yeniliklerin daha fazla ilerleme için nasıl itici güç oluşturduğu konularındaki katkılarıyla öne çıktı.

Ödül komitesi, Joel Mokyr'i "teknolojik gelişmeler yoluyla sürdürülebilir büyümenin ön koşullarını belirlemiş olması nedeniyle" ödüle layık gördüğünü açıkladı. Mokyr, ekonomik durgunluk yerine sürdürülebilir büyümenin yeni bir normal haline gelmesinin arkasındaki nedenleri tespit etmek için tarihi kaynaklardan yararlanarak önemli bir çalışma gerçekleştirdi.

YARATICI YIKIM TEORİSİ ÖDÜL GETİRDİ

Philippe Aghion ve Peter Howitt ise, ortak çalışmalarıyla "yaratıcı yıkım yoluyla sürdürülebilir büyüme teorisine" ilişkin katkılarından dolayı ödüle layık görüldü. Aghion ve Howitt, 1992 yılında yayımladıkları bir makalede, pazara giren daha iyi bir ürünün, eski ürünleri satan firmaların kayıplar yaşamasına neden olmasını ifade eden "yaratıcı yıkım" kavramı için matematiksel bir model geliştirdi. İkilinin bu çalışması, sürdürülebilir ekonomik büyümenin altında yatan mekanizmaların anlaşılmasına büyük katkı sağladı.

Öte yandan, geçtiğimiz yıl 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü, kurumların oluşumu ve refaha etkileri üzerine yaptıkları çalışmalarla Türk profesör Daron Acemoğlu ile İngiliz profesörler Simon Johnson ve James Robinson kazanmıştı. Bu yılki ödül sahipleri ise ekonomi dünyasının farklı alanlarından önemli isimler olarak öne çıktı.

ÖDÜL SAHİPLERİNİN AKADEMİK KARİYERLERİ

Hollandalı ekonomist Joel Mokyr, 1974 yılında Yale Üniversitesi'nden doktora derecesini aldı. Şu anda ABD'deki Northwestern Üniversitesi'nde iktisat tarihi alanında çalışmalarına devam ediyor. Fransız ekonomist Philippe Aghion ise 1987 yılında Harvard Üniversitesi'nden doktora derecesini alarak akademik kariyerine devam etti. Kendisi şu anda Collège de France, INSEAD Üniversitesi ve London School of Economics'te profesör olarak görev yapıyor. Kanadalı Peter Howitt de 1973 yılında Northwestern Üniversitesi'nden doktora derecesini tamamladı. Howitt, şu anda Brown Üniversitesi'nde Ekonomi ve Sosyal Bilimler Profesörü olarak çalışmalarını sürdürüyor.

Nobel Ekonomi Ödülü, 1968 yılında İsveç Merkez Bankası'nın kararıyla Alfred Nobel anısına verilmeye başlandı ve ilk kez 1969'da sahiplerini buldu. Ödüller, her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törenle sahiplerine takdim ediliyor.