HENÜZ ALARM ÇALMADAN AYNI SAATTE UYANABİLİYORUZ?
Birçok kişi yataktan çıkmak için birkaç alarma ihtiyaç duyarken, bazıları her gün aynı saatte alarm olmadan uyanır. Peki, bunun ardındaki bilim nedir?
Her sabah aynı saatte uyanmanızın nedeni, vücudunuzun sirkadiyen ritimleridir. Sirkadiyen saat, beynin suprakliasmatik çekirdekler (SCN) adı verilen bir sinir demetinde bulunur. SCN, yaklaşık 25.000 nörona sahiptir ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenler. SCN, her günün 24 saatine göre kendini yeniden ayarlayabilen doğal bir saat gibidir. Bu saat, bazı insanlarda biraz daha uzun, bazılarında ise biraz daha kısa çalışabilir ancak temelde 24 saatlik bir döngüye göre işler.
HORMONAL DENGELERİN ROLÜ
SCN, vücudun birçok hormonal ve nöronal işleyişiyle ilgilenir. Düzenli alışkanlıklar, vücudun kendini ne zaman uyandıracağını belirler. Örneğin, her gece 10'da yatağa gidip sabah 6'da alarm kurduğunuzu düşünelim. Birkaç hafta içinde melatonin seviyeniz akşam 9 civarında artmaya başlar ve bu da sizi uykuya hazırlar. Sabah 5 civarında ise kortizol seviyeleri yükselmeye başlar ve daha hafif bir uykuya geçersiniz. Bu sayede doğal olarak planladığınız vakitte uyanırsınız.
ALARM VE STRES İLİŞKİSİ
Birçok insan sabah istediği saatte kalkmak için alarm kurar ancak sirkadiyen ritim bundan hoşlanmaz. Alarm sesi, vücudu sarsarak stres hormonlarının salgılanmasına neden olur ve bu da doğal uyku geçişlerinizi bozar. Ancak, zaman içinde aynı uyku programına uyarsanız vücudunuzun hassas saati, alarm çalmadan birkaç dakika önce sizi uyandırır. Bu doğal uyanma, daha huzurlu bir sabah sunar.